Atheroomcyste: Wat je moet weten over deze onderhuidse knobbel?

Een atheroomcyste, ook wel een talgkliercyste genoemd, is een veelvoorkomende huidaandoening die velen van ons op enig moment in ons leven kunnen tegenkomen. Laten we eens dieper ingaan op dit fenomeen en ontdekken wat het is, waarom het zich ontwikkelt, en wat je eraan kunt doen.

Wat is een atheroomcyste?

Deze cyste ontstaat wanneer de uitgang van een haarzakje verstopt raakt. Talg, de olieachtige substantie die de huid hydrateert, kan niet naar buiten stromen en hoopt zich op, waardoor een cyste onder de huid ontstaat.

Atheroomcysten zijn de meest voorkomende huid cysten en komen meestal voor in het derde en vierde decennium van het leven. Het is zeldzaam om deze cysten vóór de puberteit te vinden. Ze worden voornamelijk aangetroffen bij mannen in vergelijking met vrouwen (verhouding 2:1). In de neonatale periode zijn kleine epidermoïde cysten, ook wel milia genoemd, gebruikelijk.

De exacte oorzaak van atheroomcysten is niet bekend, maar er zijn een aantal factoren die de kans op het ontstaan ervan kunnen vergroten. Deze factoren zijn onder andere:

• Hormonale veranderingen: Atheroomcysten komen vaker voor bij mensen met een hoge hormoonspiegel, zoals vrouwen in de vruchtbare leeftijd en mannen die anabole steroïden gebruiken.
• Genetica: Atheroomcysten komen vaker voor bij mensen met een familiegeschiedenis van deze aandoening.
• Overmatige productie van talg: Mensen met een overmatige productie van talg hebben een grotere kans op het ontstaan van atheroomcysten.
• Blootstelling aan bacteriën: Bacteriën kunnen een verstopte talgklier infecteren, waardoor een abces kan ontstaan.

Bij het Favre-Racouchot-syndroom, een aandoening die voorkomt bij oudere mensen, kunnen atheroom cysten ontstaan door veelvuldige blootstelling aan de zon. Mensen die medicijnen gebruiken die BRAF-remmers worden genoemd, kunnen cysten in hun gezicht krijgen. En het is ook opgemerkt dat bepaalde medicijnen zoals imiquimod en cyclosporine deze cysten kunnen veroorzaken.

Onlangs zijn ultraviolette (UV) straling en een infectie met het humaan papillomavirus (HPV) genoemd als mogelijke oorzaken van deze cysten. Ongeveer 1% van de atheroomcysten zou een kwaadaardige transformatie naar plaveiselcelcarcinoom (SCC) en basaalcelcarcinoom (BCC) kunnen ondergaan.

Hoe herken je het?

Atheroomcysten manifesteren zich als één of meerdere huidgezwellen met een grootte variërend van 0,5 tot 3 cm. Deze gezwellen hebben meestal een ronde tot ovale vorm en voelen vaak stevig aan, met een kleur die overeenkomt met de huidskleur. Ze vertonen doorgaans duidelijke grenzen en zijn beweeglijk ten opzichte van het onderliggende huidweefsel.

Hoewel de cysten meestal op het gezicht, de nek en de romp voorkomen, kunnen ze op elk deel van het lichaam voorkomen, waaronder het behaarde hoofd, scrotum, de geslachtsorganen, vingers en in sommige gevallen in het wangslijmvlies. Over het algemeen veroorzaken atheroomcysten geen ongemakken.

Wat gebeurt er als je niets doet?

Hoewel atheroomcysten meestal geen kwaad kunnen, is het belangrijk te weten wat er kan gebeuren als je er niets aan doet. Deze cysten kunnen in grootte toenemen en uiteindelijk ongemak veroorzaken. Stel je voor dat je een kleine bult op je huid hebt die langzaamaan groter wordt. Als je er niets aan doet, kan dit meer druk uitoefenen en zelfs pijnlijk worden.

Een ander ding om op te letten, is dat deze cysten ontstoken of geïnfecteerd kunnen raken. Dit betekent dat er een soort ontstekingsreactie in je lichaam kan optreden, wat kan leiden tot roodheid, zwelling en pijn rondom de cyste. Het is als een alarmsignaal van je lichaam dat er iets niet helemaal in orde is.

Dus, hoewel het misschien niet altijd nodig is om meteen iets aan deze cysten te doen, is het belangrijk om te weten dat er complicaties kunnen optreden als je ze negeert. Als je merkt dat ze groter worden of als je last krijgt van pijn, is het verstandig om medische hulp in te schakelen. Op die manier kun je eventuele problemen aanpakken en ervoor zorgen dat je huid gezond blijft.

Wat zijn de adviezen?

Het is verleidelijk om zelf actie te ondernemen als je een cyste opmerkt. Het is van groot belang om atheroomcysten niet zelf uit te knijpen. Door zelf te knijpen, loop je het risico bacteriën in de cyste te duwen, wat kan leiden tot een infectie.

Het is veel veiliger om een arts, bijvoorbeeld een dermatoloog in te schakelen voor het verwijderen van de cyste. Artsen hebben de expertise om de cyste op een veilige manier te verwijderen, waardoor het infectierisico aanzienlijk wordt verminderd. In sommige gevallen kan de verwijdering van de cyste echter een kleine chirurgische ingreep vereisen.

Procedure

De meest effectieve behandeling houdt in dat de cyste volledig chirurgisch wordt verwijderd, waarbij de wand van de cyste intact blijft. De verdoving moet rondom de cyste worden toegediend, waarbij directe injectie in de cyste wordt vermeden. Een kleine elliptische incisie met opname van de centrale kern of punctum kan worden toegepast.

Voor een optimale cosmetische uitkomst is het belangrijk om de incisie te plaatsen in de natuurlijke spanningslijnen van de huid. Het is echter van belang om de volledige cystewand te verwijderen om het risico op terugkeer te verminderen. Als het barst, verspreidt zich een doordringende geur en komt er een geelachtig, kaasachtig materiaal tevoorschijn.

Nu je hier bent

Ontdek meer over hidradenitis suppurativa, een aandoening die lijkt op acne en ontstekingen veroorzaakt in de lichaamsplooien, met name in de oksels en liezen. Het kan zich ook voordoen onder of tussen de borsten, bij de geslachtsdelen, het gebied rond de anus en de billen. De aandoening begint doorgaans tijdens of na de puberteit en komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Voor meer informatie over hidradenitis suppurativa