De wetenschap van huidverzorging volgens je leeftijd

Je bent bijna 30 jaar en je eerste storende rimpels verschijnen. Verschillende gedachtes gaan door je heen, zoals: moet ik nu beginnen met een anti-aging crème, of nee toch, BOTULINE TOXINE? Iedereen heeft stiekem een ​​hekel aan huidverzorging volgens je leeftijd. Een verklaring hiervoor is dat het stigmatiserend aanvoelt, want je voelt je immers jonger dan je kalenderleeftijd.

Op mijn spreekuur kom ik regelmatig vitale 80-jarigen tegen die zich 20 jaar jonger voelen. Een leuke Deense studie onderzocht de kalenderleeftijd en de subjectieve gevoelsleeftijd. 1470 Volwassenen met de leeftijd tussen 20-97 jaar oud werden geïnterviewd. De onderzoekers concludeerde: mensen boven de 40 voelen zich 20% jonger dan hun kalenderleeftijd.

De klok tikt verder en lichamelijke veroudering gaat door

Naast lichamelijke veroudering, zal ook je huid veranderingen ondergaan van het ene decennium op het volgende. Die hormonale acne bij tieners kan tegen je dertigste veranderen in donkere kringen onder de ogen. En in het 40^ste en 50^ste levensjaar heb je meer last van een doffe en droge huid. Het is mogelijk om je huid zo gezond, gevoed en fris mogelijk te houden en gracieus ouder worden. Je genetische aanleg, DNA, speelt een kleinere rol dan je denkt.

Huidverzorging en tijdslijn

Vanaf je geboorte – huidbarrière en zonbescherming

De barrière van een pasgeborene is anders dan bij een volwassene. Eén van de grootste verschillen is dat een babyhuid beter gehydrateerd is. Echter verliest het meer vocht, ook wel transepidermaal vochtverlies (TEWL) genoemd. De huidoppervlakte van een baby is relatief groter dan bij een volwassene. Er is een groter risico op huidabsorptie van ongewenste huidverzorgingsingrediënten. Zorg dat de babyproducten zo zacht mogelijk zijn, vermijd stoffen als sodium lauryl sulfate.

Zorg voor een huidneutrale zuurgraad met een pH van rond de 5.5. De menselijke huid is licht zuur, ook wel je natuurlijke zuurmantel genoemd. Een licht zure huid is beter voor je huidbarrière en je huideigen beschermende microbioom gedijt het beste in een zuur milieu. Lees meer over: de ideale zuurgraad.

Zonbescherming is een no-brainer. Naast beschermende kleding wordt zonnebrandcrème en eventueel ook een zonnebril geadviseerd. De huidbarrière tot en met je 18^de levensjaar is kwetsbaar voor ultraviolette straling. En jammer genoeg: huidkanker bij kinderen komt voor. Gebruik een minerale zonnebrandcrème omdat het meteen na het aanbrengen werkt en niet door het lichaam wordt geabsorbeerd. Lees meer over zonbescherming en zonnebrandcrème.

Advies verzorging: huidhydratatie en zonbescherming

Tieners en twintigers – acne, acne, acne

Hormonen gieren door je lichaam, en stress en regelmatig ‘snacken’ kunnen in de tienerjaren en twintigerjaren acne doen ontstaan. Naast behoud van je huidbarrière en zonbescherming, is een acnebehandeling ook een manier om je huid te verzorgen. Lichte peelings en goede cleansers zorgen voor reiniging van een onzuivere huid en, verwijdering van dode huidcellen, make-up en luchtverontreinigende stoffen op de huid.

Een interessante studie uit 2006 onderzocht het effect van gezichtsreiniging op acne vulgaris. Deze enkelblinde, gerandomiseerde, gecontroleerde klinische studie werd uitgevoerd bij mannen met milde tot matige acne vulgaris. De proefpersonen wasten hun gezicht twee keer per dag gedurende 2 weken met een standaard milde reiniger. Daarna werden ze gerandomiseerd naar een van de drie groepen, waarin het gezicht (groep 1) één, (groep 2) twee of (groep 3) vier keer per dag gedurende 6 weken gewassen moest worden.

De conclusie van het onderzoek: Een verergering van de acne werd waargenomen in de studiegroep die eenmaal per dag waste, met significante toename van erytheem, papels en ontstekingen. Significante verbeteringen in zowel open comedonen als totale niet-inflammatoire laesies werden waargenomen in de groep die tweemaal per dag waste. De aanbeveling van de studie was, vanwege de praktische uitvoering en het gemak, om het gezicht tweemaal daags te wassen met een milde reiniger.

Advies verzorging van je huid: cleansers en lichte huidpeelings

Lees meer over acne en voeding

Dertigers – fijne lijnen en rimpels

Heb je als tiener je acne overwonnen, dan is het plots tijd om rimpels, fijne lijnen en kringen onder de ogen te bestrijden. Zonbescherming is en blijft de belangrijkste remedie tegen rimpels. Er zijn twee soorten ultraviolette zonnestralen: ultraviolet A en B.

De intensiteit van UVB hangt af van het seizoen, de locatie in de wereld en de tijd van de dag, en zorgt voor huidverbranding. Hoewel minder intens dan UVB, zijn UVA stralen zijn gedurende alle uren daglicht het hele jaar door met een relatief gelijke intensiteit aanwezig. Deze kunnen door wolken en glas binnendringen.

UVA dringt diep door in de dermis, en heeft effect op je collagene en elastine huidvezels

De elastine en collagene vezels zorgen voor de elasticiteit van de huid. Op termijn kunnen UVA stralen leiden tot huidveroudering zoals rimpelvorming, fijne lijntjes, huidverkleuringen en zelfs huidkanker.

UVB stralen komen tot in de opperhuid (epidermis) en zijn verantwoordelijk voor onze vitamine D productie. Teveel UVB veroorzaakt DNA schade, roodheid, zonverbranding en op den duur huidveroudering en huidkanker. In tegenstelling tot UVA, dringt UVB niet door glas.

Anti-aging ingrediënten

Er bestaat een groep antioxidanten bestaande uit vitamines zoals C, E, Niacinamide, polyfenolen, flavonoïden. Deze groep vermindert collageendegradatie door de ROS (vrije radicalen) aan te pakken. De andere groep zijn celregulatoren. Voorbeelden hiervan zijn vitamine A, peptides en groeifactoren. Zij hebben een directe werking op collageenstimulatie in de diepe laag van de huid. Dit is een geleidelijk proces.

Advies verzorging van je huid: anti-aging fijne lijnen en rimpels

Lees meer over: huid en rimpels

Veertigers – oogwallen en donkere kringen

De huid wordt geleidelijk dunner en je huidsteunlagen verminderen. Dat gebeurt helemaal bij je onderoogleden, daar is immers de huid het dunst.

De oorzaken van oogwallen zijn:

• Vetuitstulping ten gevolge van een zwakkere onderoogspier; door scheurtjes stulpt er in de dieper gelegen huid vet naar buiten toe.
• Vochtophoping door verstoorde lymfeafvoer, door teveel zout in dieet, stress of onvoldoende nachtrust.
• Volumeverlies door veroudering, waardoor de overgang van het onderooglid naar de wang groter wordt.
• Door de combinatie van botverlies en vermindering van je huidsteunlagen (collageen en elastine) ontstaat er een groeve.

Donkere kringen komen zowel bij mannen als vrouwen voor, met verschillende leeftijden en bij verschillende etnische achtergronden. De oorzaken zijn pigment, zonlicht, lifestyle en oppervlakkige haarvaten.

Geschikte behandelingen van donkere pigmentkringen zijn camouflage, injectables met een hyaluronzuur filler, CO2 fraxel laser en huidverzorgende ingrediënten zoals retinol, vitamine C, E, bakuchiol, peptiden, cafeïne, niacinamide (vitamine B3).

Advies huidverzorging: anti-aging focus onderoogleden

Lees meer over: oogwallen en donkere kringen

Vijftigers – pigmentvlekken en zonbeschadigde huid

Pigmentvlekken gaan meer opvallen en kunnen op elk deel van het lichaam voorkomen, maar het vaakst in het gezicht. Pigmentvlekken worden veroorzaakt door overmatige blootstelling aan zonlicht en door hormonale veranderingen in de overgang, huidirritatie door agressieve stoffen, diverse huidaandoeningen, zoals bijvoorbeeld eczeem of psoriasis, en ook door medicijnen (Antibiotica: tetracycline/ doxycycline/ minocycline, hartmedicatie: amiodarone). Lees meer over pigmentvlekken.

Zonneschade van de huid wordt ook wel aktinische keratose genoemd. Deze ruwe, schilferende witte tot bruine plekken zijn voorlopers van huidkanker (aktinische keratose). Ze ontstaan door een chronisch teveel aan ultraviolette straling op de zonbeschenen huid. Op den duur kan er op deze plekken huidkanker ontstaan.

Een Australische groep onderzocht de effect van 1% niacinamide op de huid en aktinische keratosen. In deze gerandomiseerde dubbelblinde placebo-gecontrolleerde studie – een van de meest betrouwbare vormen van onderzoek – werd een vermindering aangetoond van 22% binnen 3 maanden in de aktinische keratosen groep, versus 10% in de placebo groep.

Niacinamide ook wel vitamine B3 genoemd, is een onmisbare stof die zorgt voor het op peil houden van je cellulaire energie en DNA reparatie van onder andere door zon beschadigde cellen. Daarnaast remt niacinamide de pigmentoverdracht van melanocyten (pigmentaanmaakcellen) naar keratinocyten (huidcellen). Met behulp van vitamine B3 verminderen gepigmenteerde gerelateerde huidproblemen zoals hyperpigmentatie, na bijvoorbeeld zonschade en melasma (zwangerschapsmasker).

Advies huidverzorging: zonneschade beperking en pigmentcontrole

Lees meer over actinische keratosen en niacinamide

Zestigersplussers – droge huid en huidkanker

Bij vrouwen zijn de effecten van de menopauze meer merkbaar en voor mannen is onder andere een droge huid merkbaar. Een droge huid, oftewel xerosis cutis, wordt met name aan de onderbenen en onderarmen vaak gezien. Het is bekend dat de verouderde huid het vermogen verliest om water vast te houden. De oorzaak ligt in de verminderde barrièrefunctie van de opperhuid (epidermis). Lees meer over xerosis (droge) huid.

De talgklier speelt een belangrijke rol in onze natuurlijke huidbescherming. De gevormde talg zorgt als het ware voor een coating op onze huid en haren om onder andere vocht in de huid vast te houden. Echter vermindert onze eigen huidtalgproductie vanaf ons 20^ste levensjaar met 23% per decennium! We drogen langzaam uit en dat is goed merkbaar vanaf je 60^ste levensjaar. Dat betekent dagelijks vaker een hydraterende crème of zalf aanbrengen. Lees meer over lotion, crème en zalf: wat zijn de verschillen.

Actieve controle van je huid. De afgelopen decennia probeerde je je huid steviger te maken met betere hydratatie, minder vlekken en pukkeltjes. Maar nu, bij 60 en ouder, komt er een periode waarin het verstandig is je huid jaarlijks te laten controleren. Het is de moeite waard om vlekken en plekken te inspecteren; huidkanker in een vroeg stadium geeft vaak geen klachten.

Nederland scoort hoog in huidkanker in vergelijking met Europese huidkanker registraties. Mijn ervaring is dat een vroege detectie gemakkelijker te behandelen is en een hoge mate van genezing heeft.

Advies huidverzorging: intensere huidhydratie en huidinspectie

Literatuur

Rubin DC, Berntsen D. People over forty feel 20% younger than their age: subjective age across the lifespan. Psychon Bull Rev. 2006 Oct;13(5):776-80.

Telofski LS, Morello AP 3rd, Mack Correa MC, Stamatas GN. The infant skin barrier: can we preserve, protect, and enhance the barrier? Dermatol Res Pract. 2012;2012:198789.

Choi JM, Lew VK, Kimball AB. A single-blinded, randomized, controlled clinical trial evaluating the effect of face washing on acne vulgaris. Pediatr Dermatol. 2006 Sep-Oct;23(5):421-7.

Moloney F, Vestergaard M, Radojkovic B, Damian D. Randomized, double-blinded, placebo controlled study to assess the effect of topical 1% nicotinamide on actinic keratoses. Br J Dermatol. 2010 May;162(5):1138-9.

Navarrete-Solís J, Castanedo-Cázares JP, Torres-Álvarez B, Oros-Ovalle C, Fuentes-Ahumada C, González FJ, Martínez-Ramírez JD, Moncada B. A Double-Blind, Randomized Clinical Trial of Niacinamide 4% versus Hydroquinone 4% in the Treatment of Melasma. Dermatol Res Pract. 2011;2011:379173.

Over Francis Wu

‘In mijn dermatologiepraktijk kom ik vaak mensen tegen die last hebben van jeuk. Ik zie waar zij mee worstelen en merk helaas te vaak dat bepaalde verzorgingsproducten iemand van de regen in de drup helpen. Omdat ik wil dat je als gebruiker kunt vertrouwen op het middel dat je smeert, heb ik een eigen skincare lijn ontwikkeld: Iconic-Elements. Een complete huidverzorgingslijn die eruit springt omdat het (evidence-based) werkt!’