Herken de verschillende vormen van handeczeem

Het advies is  de handen goed en grondig voor minimaal 15 seconden te wassen en/of te desinfecteren om de verspreiding van het coronavirus te beperken.

Een ander probleem kan zich voordoen, handeczeem door vaak handen te wassen. In een milde vorm is er vaak alleen schilferigheid zonder klachten, maar als de huid heel droog wordt, ontstaat er jeuk en handeczeem.

Er zijn verschillende soorten handeczeem, ook al lijkt het op elkaar. Handeczeem krijgt u afhankelijk van het stadium waarin het eczeem zich bevindt, verschillende soorten klachten.  

• Mild eczeem kunnen er bultjes en roodheid te zien zijn, vaak op de handruggen of vingers die sterk jeuken; 
• Een heftige acute vorm is de huid vaak gezwollen en ontstaan blaasjes. Het eczeem is dan nattend, doordat de blaasjes openbarsten. Wanneer de blaasjes indrogen tot korstjes, gaat de huid schilferen (vervellen) en neemt de roodheid af;
• Bij chronisch handeczeem wordt de huid uiteindelijk droog en schilferig, huidlijnen kunnen grover worden en de huid kan verdikken, hierdoor kunnen pijnlijke kloven ontstaan. 

De behandeling wordt bepaald op basis van de juiste diagnose en oorzaak van het handeczeem. In alle gevallen is het belangrijk om goed voor de handen te verzorgen, lees meer over handeczeem en verzorging

Waar de dermatologen naar kijken zijn de locatie, kleur en het huid gevoel bepalen de eczeem vorm. Afhankelijk van het soort eczeem, is aanvullende onderzoek zoals allergologisch onderzoek met plaktesten nodig. Als u last heeft van eczeem >6 weken, ondanks goede handzorg en optimale behandeling, zal snel over gegaan worden op allergologisch onderzoek om te onderzoeken of uw eczeem veroorzaakt wordt door een contactallergie. 

Eczeem vormen

Contactallergisch: Vanaf 4-6 jaar bij patiënten bekend met eczeem. Patiënten zonder eczeem vaak vanaf 20 jaar, meestal >50 jaar. Klachten zijn branderig gevoel en jeuk. Hoe ziet het eruit: vurige roodheid met schilfering, scherpe begrenzing van roodheid en soms zwelling op handruggen of tussen de vingers, maar kan ook op meerdere plekken op het lichaam voorkomen. Oorzaak: allergie voor bepaalde stof. Soms kan ook aanraking van voeding klachten veroorzaken. Behandeling: Pas na vermijden van allergenen zal eczeem verbeteren. Tot dan toe slechte reactie op therapie

Atopisch eczeem: Alle leeftijden. Voornamelijk jeukklachten, gepaard met roodheid, schilferingen, krabeffecten aan de handen. Vaak gelocaliseeerd aan de handen ook eczeem op meerdere plekken op de huid (elleboogsplooien, knieholtes, gezicht). Aangeboren aanleg voor eczeem. Vaak ook last van hooikoorts en/of astma. Goede reactie op eczeem therapie en allergietesten zijn zinvol

Orthoergisch eczeem/frequent water contact eczeem: Alle leeftijden. Droge, gespannen jeukende huid, soms met wondjes op de handen. Handruggen en soms ook tussen de vingers waar zeepresten zich ophopen. Oorzaak: overmatig contact met water, irriterende stoffen zoals zepen, ontvettende middelen, chemische stoffen of door kou of wrijving. Daarnaast onvoldoende handzorg om uitdroging door deze irriterende factoren tegen te gaan. Na goede huidzorg en watercontact met zeep beperken zal huid herstellen.

Hyperkeratotisch eczeem (tylotisch eczeem): Vaak pas vanaf middelbare leeftijd. Gaat gepaard met pijn door kloven, daarnaast jeuk. Verdikking van de huid met kloven, eeltvorming, soms bloedend bij diepe kloof en scheurtjes. Droge, harde, gespannen handpalmen. Kan meerdere oorzaken hebben. Komt voor bij patiënten bekend met astma-hooikoorts en aangeboren eczeem. Kan ook uiting zijn van contactallergie. Vaak in begin goede reactie op eczeem therapie. Als het langer bestaat een goede reden voor allergologisch onderzoek

Blaasjes eczeem (acrovesiculeus eczeem): Alle leeftijden, vaak vanaf middelbare leeftijd. Kleine blaasjes, soms samengaand tot grotere blaren. Vaak op rode huid gepaard met jeuk en soms pijn. Zijkanten van de vingers en handpalmen. Soms ook aan de voetzolen. Linker en rechter zijde zijn hetzelfde. Kan meerdere oorzaken hebben. Komt voor bij patiënten bekend met astma-hooikoorts en aangeboren eczeem. Kan ook uiting zijn van contactallergie.
Vaak in begin goede reactie op eczeem therapie. Als het langer bestaat een goede reden voor allergologisch onderzoek.

Eiwit (proteine) gerelateerd contacteczeem: Proteïnen (eiwitten) zoals in latex, schil van aardappelen, bakkersmeel of andere voedingsmiddelen kunnen jeuk geven bij aanraking. Er ontstaat dan direct een snelle jeukende reactie. Dit komt doordat na contact met deze eiwitten, direct het stofje histamine in de huid wordt vrijgelaten. Door de jeukklachten, ontstaat de neiging tot wrijving en krabben. Dat kan weer leiden tot eczeem aan de handen. Deze vorm van handeczeem is vrij zeldzaam.  

Is handeczeem besmettelijk?

Absoluut niet!

In het algemeen is handeczeem goed te behandelen mits je er snel behandeld en de oorzaak achterhaald. Bij twijfel maak een afspraak bij je huisarts, allergoloog of dermatoloog

Nu je hier bent

Soms is je huid geirriteerd en je wilt weten of het mogelijk van je eigen verzorgingsproducten komt. Een betrouwbare truc is de ROAT test.

Wat is ROAT dat? Het staat voor Repeated open Application Test (ROAT), het wordt gebruikt om te onderzoeken of je een allergie heeft voor een bepaald (huidverzorgings-) product. Het voordeel van de ROAT is dat u deze gemakkelijk thuis kan uitvoeren, zonder dat u hiervoor naar een dermatoloog moet. Als er echter een huidreactie ontstaat, dient u deze ALTIJD door uw dermatoloog te laten beoordelen. Lees hier meer over ROAT