Eczeem

Eczeem is een niet besmettelijke ontstekingsreactie van de huid. Het zijn symptomen die naast of na elkaar kunnen verschijnen, zoals roodheid, schilfers, jeuk, blaasjes, puisten, korsten, vergroving van de huid (lichenificatie).

Onder eczeem wordt vaak atopisch eczeem bedoeld. Er is een verband tussen mensen met atopische eczeem, astma en allergische rhinitis. Ongeveer 50% van de patiënten met ernstige atopische eczeem zal astma ontwikkelen en 75% zal allergische rhinitis ontwikkelen.

Atopisch eczeem komt voor bij 15-30% bij kinderen en 2-10% bij volwassenen. Ongeveer 60% van de gevallen ontwikkelt zich in het eerste levensjaar. Eczeem komt vaker voor in landelijke dan in stedelijke gebieden.

Er zijn twee soorten eczeem die het vaakst voorkomen.

Atopisch eczeem, is bij de geboorte aanwezig. Oorzaak is een combinatie van genetische aanleg, irritatie, allergie en ontstekingen. Genetisch is er een tekort aan onder andere filaggrine eiwit die de bovenste huidlaag bevindt. Een tekort aan filaggrine wordt veroorzaakt door een genetische mutatie die bij 8 tot 10 procent van de bevolking voorkomt. De huid van deze mensen houdt vocht in de huid niet goed vast, wat tot eczeem leidt. Wanneer de huid dit eiwit mist, wordt het vermogen om te beschermen tegen invloeden van buitenaf verminderd. Het kan door koud weer, infecties, droge lucht, irriterende huidproducten en stress getriggerd worden.

Irritatief eczeem,  ontstaat door voortdurende of langdurige blootstelling van de huid aan een irriterende stof. Dat kan een vaste stof (bijvoorbeeld een kledingstuk), een vloeistof (bijvoorbeeld douchegel of heet water) of een gas zijn (bijvoorbeeld rook en roet). Het eczeem ontstaat op plaatsen waar de huid blootgesteld is aan de stof.t Irritatief handeczeem is de meest voorkomende vorm.

Andere eczeem vormen:

Contacteczeem, komt voor bij mensen vanaf 6 jaar oud en bekend met eczeem of vanaf 40 jaar zonder een eczeem voorgeschiedenis. Er is een relatie tussen contact met een bepaalde stoffen en eczeem. Het zit altijd op de plaats waar de stof in contact komt met de huid. Voorbeelden zijn nikkel, stoffen in schoenen, kleding, cosmetica, schoonmaak middelen.

Droge huid eczeem (asteatotisch eczeem), veroorzaakt door een te droge huid. Komt het vaakst voor op de onderarmen en onderbenen.

Muntjes eczeem, muntvorminge eczeem op de strekzijden van armen en benen, ook komt het op de romp voor.

Seborrhoisch eczeem, ontstaat na de 12de levensjaar bij toename van talg.  De oorzaak van dit eczeem ligt in de talg samenstelling. Deze talg geeft aanleiding tot een ontstekingsreactie van de huid waarbij ook bepaalde huidgisten een rol spelen.

Hypostatisch eczeem, ontstaat door spataderen in de benen. Er is naast eczeem ook vocht in de benen en spataderen.

Clownseczeem, of medisch gezegd periorale dermatitis is een uitslag die het vaakst voorkomt bij vrouwen tussen de 16 en 45 jaar. Maar ook kinderen tussen de 7 maanden en 13 jaar blijven er niet van gespaard. De huidaandoening bestaat uit kleine inflammatoire papels en pustels en/of rood/roze schilferige velden rond de mond of ogen. Meer over clownseczeem

Zwemmerseczeem, is eigenlijk geen eczeem maar een schimmelinfectie tussen de tenen en zijkant van de voeten,.

Het grote verschil tussen een droge huid en eczeem is de aanwezigheid van ontstekingen (inflammatie). Bij eczeem werkt de huidbarrière niet goed, wat leidt tot vochtverlies uit de huid en verstoringen in de bovenste huidlaag (epidermis). Als je huid rood, jeukend en schilferig is, is het waarschijnlijk meer dan alleen een droge huid en heb je waarschijnlijk eczeem.

Een andere belangrijk clue tussen eczeem en een droge huid is dat eczeem erger wordt als het niet goed wordt behandeld. Het kan vervolgens leiden tot andere klachten zoals scheurtjes, barsten, huidverdikking en intense jeuk. Mensen met eczeem zijn ook meer vatbaar voor huidinfecties door een de verstoorde huidbarrière.

Als gebieden zoals elleboogsplooien, knieholtes ook zijn aangedaan. Dus rood, schilferingen en jeuk dan is de kans groot dat het eczeem is.

Merk je dat er een relatie is tussen contact met bepaalde stoffen en huiduitslag dan is de kans groot dat het eczeem is. De eczeem plekken zitten altijd op de plaats waar de stof in contact komt met de huid. 

Mensen die last hebben van eczeem weten dat de huidgevoeligheid en ontstekingen kunnen leiden tot ongemak en frustratie. Gelukkig kunnen bepaalde supplementen en voedingsstoffen een verschil maken in het beheersen van de symptomen van eczeem. Hier zijn enkele essentiële voedingsstoffen en supplementen die eczeem-patiënten kunnen overwegen:

Omega-3 Vetzuren: Deze vetzuren, vaak gevonden in visolie, hebben ontstekingsremmende eigenschappen die de ontsteking en roodheid van de huid bij eczeem kunnen verminderen. Bovendien dragen ze bij aan de versterking van de huidbarrière, wat essentieel is voor het beheersen van eczeem.

1. Kwaliteit van het supplement: Kies voor een hoogwaardig omega-3 supplement van een betrouwbare fabrikant. Controleer of het supplement onafhankelijk is getest op zuiverheid, potentie en afwezigheid van verontreinigingen zoals zware metalen en PCB’s.

2. Type omega-3 vetzuren: Omega-3 vetzuren zijn onderverdeeld in EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur). Kijk naar de verhoudingen van deze twee vetzuren in het supplement. Hoewel beide belangrijk zijn, kunnen ze verschillende gezondheidsvoordelen hebben. 

3. Bron van omega-3: Omega-3 supplementen kunnen afkomstig zijn van visolie, algenolie of andere bronnen. Als je een vegetarisch of veganistisch dieet volgt, is algenolie een geschikte optie omdat het plantaardig is en rijk aan DHA.

   Er bestaan diverse natuurlijke voedselbronnen van omega-3 vetzuren, variërend afhankelijk van het type dat je zoekt. Deze vetzuren bestaan in drie belangrijke vormen: alfa-linoleenzuur (ALA), eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA).

   ALA, een plantaardig omega-3 vetzuur, is voornamelijk aanwezig in voedingsmiddelen zoals lijnzaad, lijnzaadolie, walnoten, walnootolie, raapzaadolie, sojabonen en pompoenpitten. Je lichaam kan ALA gedeeltelijk omzetten naar EPA en DHA, maar dit proces verloopt niet erg efficiënt.

   EPA en DHA zijn dierlijke omega-3 vetzuren die vooral te vinden zijn in vette vis zoals zalm, haring, makreel, sardines en paling, alsook in schaal- en schelpdieren zoals oesters, mosselen, garnalen en gamba’s.

Probiotica: Het verbeteren van de darmflora met probiotica kan leiden tot een vermindering van ontstekingsreacties in het lichaam, wat indirect de symptomen van eczeem kan helpen verminderen. Een gezonde darmbalans is van vitaal belang voor een gezonde huid.

Er zijn verschillende probiotische darmbacteriën die mogelijk gunstig kunnen zijn bij de behandeling van eczeem.

1. Lactobacillus rhamnosus GG: enkele studies hebben aangetoond dat het kan helpen bij het verminderen van de ernst van eczeem symptomen bij kinderen en het voorkomen van terugkerende opflakkeringen. Echter, een meta-analyse gepubliceerd in 2018 toonde aan dat LGG niet effectief was in het verminderen van eczeem.
2. Bifidobacterium lactis: Deze stam heeft ontstekingsremmende eigenschappen en kan bijdragen aan een gezond darmmicrobioom. Het kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en het versterken van de huidbarrière, wat indirect gunstig kan zijn bij de behandeling van eczeem. Er is echter geen direct bewijs dat deze stam eczeem kan verhelpen.
3. Lactobacillus casei: Deze stam heeft immunomodulerende eigenschappen, wat betekent dat het het immuunsysteem kan reguleren. Het kan helpen bij het verminderen van de ontstekingsreacties die eczeem veroorzaken.
4. Lactobacillus plantarum: Deze stam heeft anti-allergene eigenschappen bij muizen aangetoond en kan mogelijk helpen bij het verminderen van allergische reacties die eczeem kunnen verergeren.

Meer over Belang van een gezond darmmicrobioom

Vitamine D: Er is meer aanwijzingen  dat vitamine D kan bijdragen aan het verminderen van eczeem symptomen. Studies suggereren dat er een omgekeerde relatie is tussen de vitamine D-spiegels en de ernst van eczeem bij volwassenen. Een adequaat niveau van vitamine D kan daarom een positieve impact hebben op de huidgezondheid.

Een boeiende studie uit 2019 heeft de verbanden tussen eczeem en vitamine D onderzocht, zowel bij mensen met een blanke als een donkere huid.

Het risico op eczeem bleek het hoogst te zijn rond de 45 nmol/L vitamine D in het bloed, en dit risico nam af naarmate de waarde zowel hoger als lager was. Opvallend genoeg werd dit verband niet waargenomen bij mensen met een niet-Hispanic zwarte achtergrond.

Dit wijst erop dat er een relatie bestaat tussen de vitamine D-spiegel in het lichaam en het risico op eczeem. Bij een vitamine D-spiegel van ongeveer 45 nmol/L was het risico op eczeem het hoogst. Als de vitamine D-spiegel hoger of lager was dan dit niveau, daalde het risico op eczeem. Het is echter interessant om te noteren dat deze relatie niet werd vastgesteld bij de niet-Hispanic zwarte bevolking, wat erop kan duiden dat andere factoren van invloed zijn op het eczeemrisico binnen deze groep.

Vitamine E: Is een krachtige antioxidant, heeft het potentieel om ontstekingen te verminderen en de huid te helpen herstellen. Het is een waardevol onderdeel van het eczeem management, omdat het de huid kan ondersteunen bij het herstelproces.

De aanbevolen dosering van vitamine E kan variëren, maar meestal wordt een dagelijkse dosis van ongeveer 15 tot 30 milligram aanbevolen. De maximale bovengrens vitamine E per dag is 300 milligram.

Wat betreft de vorm van vitamine E, de meest voorkomende vormen zijn alfa-tocoferol en gamma-tocoferol. Alfa-tocoferol is de meest voorkomende en best bestudeerde vorm van vitamine E.

Bij het kiezen van vitamine E hou rekening met:

Natuurlijke vitamine E: Natuurlijke vorm wordt verkregen uit natuurlijke bronnen, zoals plantaardige oliën, en wordt aangeduid als d-alfa-tocoferol, d-alfa-tocoferolacetaat of d-alfa-tocoferylsuccinaat. Het bestaat in acht verschillende vormen, waaronder alfa, bèta, gamma en delta-tocoferolen en tocotriënolen. De meest biologisch actieve vorm van vitamine E is alfa-tocoferol, de voorkeursvorm van vitamine E die beter wordt opgenomen en gebruikt door het lichaam.

Synthetische vitamine E: Synthetische vorm wordt chemisch herkend als dl-alfa-tocoferol of een andere variatie die begint met dl. Het wordt geproduceerd uit petrochemicaliën en wordt aangeduid als dl-alfa-tocoferol. Synthetische vitamine E is geschikter als antioxidant in oliën die in producten worden gebruikt.

Natuurlijke vs. synthetische vitamine E: Natuurlijke vitamine E wordt beschouwd als superieur aan synthetische vitamine E omdat het overeenkomt met wat het lichaam verwacht en beter wordt opgenomen en gebruikt dan zijn synthetische tegenhanger. Onderzoek naar vitamine E heeft aangetoond dat het lichaam natuurlijke vitamine E langer in de weefsels vasthoudt dan de synthetische vorm, en natuurlijke vitamine E is twee keer zo effectief als de synthetische vorm. Natuurlijke vitamine E is ook meer bio beschikbaar voor het lichaam.

Zink en vergeet koper niet:  Is belangrijk voor de gezondheid van de huid en helpt bij het herstellen en beschermen van de huid tegen infecties. Het draagt ook bij aan het behoud van een gezonde huidbarrière, wat vooral belangrijk is voor mensen met eczeem, omdat een sterke huidbarrière helpt bij het verminderen van irritatie en ontsteking. Koper is ook essentieel voor de huid, omdat het bijdraagt aan de productie van collageen en elastine. Een evenwichtige verhouding tussen zink en koper wordt aanbevolen voor optimale opname en balans.

De aanbevolen verhouding van zink tot koper varieert in verschillende bronnen. Sommige bronnen suggereren een verhouding van 8:1 (zink tot koper), terwijl andere een verhouding van 10:1 (zink tot koper) aanraden. De ideale verhouding kan ook afhangen van individuele behoeften en gezondheidsomstandigheden.

Zink en koper kunnen wisselwerking hebben met elkaar, en hoge doses zink kunnen leiden tot een tekort aan koper. Daarom is het belangrijk om een evenwichtige verhouding van zink en koper te handhaven en de aanbevolen doseringen niet te overschrijden.

De basisstappen van eczeem verzorging zijn:

1. Ontstekingsreactie van de huid kalmeren
2. De huidhydratatie tegelijkertijd verbeteren voor een zachte en soepele huid
3. Huid optimaal onderhouden, net als tandenpoetsen hoort huidverzorging ook tot de routine

Voor de actieve eczeem plekken zelf is naast een basiscrème, ook een medicinale zalf nodig. Eerste keus zijn de dermatocorticosteroïden, ook wel ‘hormoonzalf  genoemd. Dermatocorticosteroïden bestaan in vier verschillende sterkten en kunnen op een veilige manier gebruikt worden.
Een andere mogelijkheid zijn pimecrolimus (Elidel) crème en tacrolimuszalf (Protopic). Dit zijn hormoonvrije zalven die licht tot matig eczeem kunnen remmen. Deze middelen zijn niet krachtig genoeg om ernstig eczeem te behandelen. En ze kunnen aan het begin branderigheid en jeuk veroorzaken. Deze klachten verdwijnen naarmate je langer doorsmeert.

Een basis huidverzorging crème of zalf  is nodig tegen de droge huid, ook op de huid waar geen eczeem aanwezig is. Als het eczeem rustig is, is het belangrijk om de huid te blijven verzorgen. Diverse onderzoeken tonen aan dat eczeem langer wegblijft met een goede huidverzorging. Meer over lotion, creme en zalf wat zijn de verschillen?