Psoriasis
Psoriasis, is een van de meest bekende huidaandoeningen. Psoriasis is afgeleid van het Grieks “Psore”, dat schub, schilfering betekent. Wanneer je psoriasis uitspreekt, ligt de klemtoon op de eerste “i”.
Naar schatting komt psoriasis bij 2 tot 4 procent van de Nederlandse bevolking voor. Het kan op elke leeftijd beginnen en heeft een chronisch karakter.
Op deze pagina vind je de volgende informatie over psoriasis:
Dr. Francis Wu over psoriasis
Hieronder legt Dr. Francis Wu kort uit over psoriasis en de verzorging hiervan
Bij psoriasis staat een niet besmettelijke schilferende huidaandoening op de voorgrond. De huid wordt gekenmerkt door een scherp begrensde wit verheven schubachtige plakkaten op een rode bodem van verschillende grootte. Soms zijn er ook pustels aanwezig en uit de kweek zijn er geen tekenen van infectie. Psoriasis bevindt zich vaak symmetrisch op de ellebogen, knieën, rond de navel, bilspleet, behaarde hoofd. Jeuk kan ook voorkomen en soms ook pijn. Nagels kunnen ook meedoen, gekenmerkt door putjes, nagelverdikking, bruine verkleuring van de nagel (olievlek fenomeen) en zelfs nagel loslating.
1 Op de 3 mensen hebben ook last van hun gewrichten. Dit wordt artritis psoriatica (AP) genoemd. De klachten zijn stijfheid, gewrichten voelt warm aan, pijnlijk en zwellingen in en rond de gewrichten zoals handen, voeten, ellebogen, knieën, ribben en bekken. Ook enthesitis (aanhechtingspijn van pezen op bot). bijvoorbeeld achillespees komt voor. Bij artritis psoriatica zijn de gewrichtsklachten asymmetrisch en het gewricht tussen midden en eindkootjes van de vinger is aangedaan ookwel DIP-gewricht (Distale Interphalengale gewricht) genoemd. De combinatie van het klinisch beeld, röntgenfoto of echo van de aangedane gewrichten en bloedonderzoek kunnen de diagnose AP aannemelijk maken. Er is jammergenoeg geen betrouwbare bloedmarker die AP kan aantonen.
Andere aandoeningen die met psoriasis zijn gelinkt zijn: metabool syndroom (zoals overgewicht, diabetes), hoge bloeddruk, gastro-intestinale (50% hebben non-alcoholic fatty liver disease, 0.5% hebben ziekte van Crohn, 0.2-4.3% Coeliakie), nier ziekten, licht verhoogde kans (1.18-1.22x) op maligniteiten en stemmingsstoornissen komen vaak voor bij psoriasis patiënten.
Psoriasis vulgaris is de meest voorkomende vorm. Het wordt gekenmerkt door symmetrische witte plakkaten op de ellebogen, knieën en onderrug.
Psoriasis guttata is de druppelvormige psoriasis variant. Het zijn kleine papels van 1-10 mm groot, verspreidt over het lichaam. Het kan uitgelokt worden door een keelonsteking maar ook daar medicijnen zoals beta-blokkers, NSAID, antimalaria pillen. Er zijn geen nagel afwijkingen of gewrichtsklachten.
Psoriasis inversa bevindt zich in de plooien van het lichaam, zoals liezen, oksels, bilspleet en genitale regio.
Psoriasis capitis komt voor op het behaarde hoofd, langs de oren en haargrens van het voorhoofd. In tegenstelling tot eczeem is psoriasis capitis scherp begrensd rood schilferend.
Psoriasis unguium hierbij zijn de nagels aangedaan. Er zitten putjes, geel-bruine verkleuring, verdikking van de nagel, onycholyse waarbij de uiteinde van de nagel loslaat, nagelriem onsteking. Dit is vaak geassocieerd met psoriasis vulgaris, naar schatting 50-80% van de mensen, maar ook geïsoleerd – zonder huidafwijkingen. Dat is bij 5-10% het geval. Vaak wordt psoriasis unguium verward met schimmelnagels. Bij schimmelnagels is donkerder van kleur en breekt makkelijker af. Meer verschillen tussen schimmelnagels vs psoriasis unguim.
Psoriasis pustulosa palmoplantaris zijn er plekken op de handpalmen en voetzolen. Pustels staan op de voorgrond en schilferingen. Het komt vaak bij vrouwen die roken. Psoriasis palmoplantaris zijn typische psoriasis plekken zonder pustels.
Psoriasis arthropathica gewrichtsklachten door psoriasis. 2-25% Van de mensen met psoriasis hebben gewrichtsklachten. De leeftijd ligt tussen de 30-55 jarigen, maar kan ook bij kinderen voorkomen. 70% Van de gevallen kunnen 1-4 gewrichten aangedaan en slecht bij 15% is het symmetrisch (bijvoorbeeld in dezelfde periode zijn zowel linker als rechter pols of linker en rechterwijsvinger aangedaan). De gewrichten zijn pijnlijk, warm, gezwollen of stijf. Meer over Reumatische klachten bij psoriasis
Psoriasis komt zowel bij mannen als vrouwen voor en bij alle rassen. De eerste zichtbare huidafwijkingen start in de puberteit, met piekleeftijd tussen 15-25 jaar. Het kan op iedere leeftijd voorkomen en op basis van leeftijd kun je psoriasis in twee groepen onderverdelen.
Type 1: is de meest voorkomende vroege vorm en ontstaat voor je 40ste levensjaar.
Type 2: de late onset psoriasis onstaat na de 40ste levensjaar. Het kan tot ver in de 80ste jaar voorkomen.
Ook bij kinderen komt het voor, zelfs op een leeftijd van 1 maand oud kan het voorkomen. Vaak is een genetische aanleg de oorzaak. 1 Op de 3 hebben familie leden die ook psoriasis hebben. Als 1 ouder psoriasis heeft dan heeft het kind 10% kans op het ontwikkelen van psoriasis. Wanneer beide ouders psoriasis hebben dan is de kans 50%.
De oorzaak is nog niet volledig opgehelderd, de aangeboren als verworven immuunsysteem en genetische aanleg spelen een belangrijke rol. De hyperactieve immuunsysteem zorgt dat de groei van huidcellen versnelt. Normaliter duurt de normale huidvernieuwing 30 dagen, bij psoriasis is dat verkort naar 3-4 dagen. Door deze snelle groei stapelt de huidcellen zich op en leidt tot de kenmerkende dikke witte plakkaten.
Uitlokkende factoren verschillen van persoon tot persoon. De triggers van psoriasis zijn: huidbeschadiging door trauma, insectensteek, roken, alcohol, NSDAID pijnstillers, beta- blokkers, tetracycline (antibiotica), ACE-remmers, lithiumcarbonaat, chloroquine, keel infecties m.n. streptokokken, psychosociale stress en luchtverontreiniging met name door Cadmium.
Hoewel een dermatologische behandeling psoriasis kan verminderen of verhelpen, is het voorkomen van huidtriggers ook belangrijk.
Er is een dermatologische prikkel genaamd Koebner fenomeen. Wanneer psoriasis actief is, dan kan een milde trauma zoals een krasje een nieuwe plek doen ontstaan of zelfs uitbreiden. Ongeveer 25-30% van de mensen met psoriasis vertoond dit fenomeen.
De basis is preventie:
- Probeer huidletsel, zoals sneetjes, snijwonden en insectenbeten, te vermijden.
- Zorg dat je huid niet door de zon verbrandt. Zelfs een milde zonverbranding kan bestaande psoriasis verergeren en nieuwe psoriasis veroorzaken.
- Makkelijker gezegd dan gedaan, maar probeer niet te krabben. Krabben heeft de neiging om psoriasis te verergeren.
Om de jeuk te verlichten:
- Koude kompres op de aangedane plek.
- Breng medicatie aan zoals voorgeschreven door uw dermatoloog op uw huid totdat de psoriasis verdwijnt.
- Hydrateer je huid elke dag. Breng daarnaast voor het slapengaan een crème of zalf aan. Dat kan een kalmerende, verzorgende crème zijn of vaseline.
Schilfers behaarde hoofd:
- Schilfers op het behaarde hoofd kun je het snelst losweken door in de avond een vette zalf, vaseline of olie aan te brengen. Plaats voor het slapen een handdoek op je kussen en was de volgende ochtend je haren uit. Breng vervolgens op handdoek droog haar je medicinale lotion van de arts aan.
Psoriasis, onderbelichte onderwerpen tijdens het spreekuur
Hieronder vind je een samenvatting van minst gegeven adviezen van Dr. Francis Wu
Tip: Glutenvrij dieet of niet?
Uit een recent onderzoek onder ruim 85000 vrouwen met psoriasis of artritis psoriatica blijkt dat een glutenvrij dieet niet zinvol is.
Een ander onderzoek toonde aan dat een glutenvrij dieet wel zinvol is, als je psoriasis hebt met een positieve bloedtest op anti-gliadine (AGA). Een anti-stof tegen gluten.
Tip: Voeding
Het is aangetoond dat patiënten met psoriasis vaak ook last krijgen van andere aandoeningen zoals obesitas, diabetes, hypertensie (verhoogde bloeddruk) en dyslipidemie (verhoogde waarden van totaal-cholesterol, LDL-cholesterol, triglyceriden en een verlaagd HDL-cholesterol) en dat ze daarmee ook meer risico lopen op het krijgen van hart- en vaatziekten.
Meer kans op suikerziekte
Een analyse van 27 verschillende observationele studies wees uit dat psoriasis geassocieerd is met zowel een verhoogde kans op als het inderdaad krijgen van suikerziekte.
Meer kans op verhoogd cholesterol
Uit een overzicht van 25 observationele studies, met meer dan 265.000 psoriasispatiënten, blijkt dat psoriasis een grotere kans geeft op dyslipidemie (verhoogd cholesterol). De aanwezigheid van psoriasis alleen is een onafhankelijke risicofactor voor hartinfarct.
Dieet om risico hart- en vaatziekten bij psoriasis patiënten te verminderen
Het is zeer zinvol om dieetadviezen te geven aan patiënten met psoriasis om de risico’s van hart- en vaatziekten te verminderen. Er is aangetoond dat bepaalde voedingsstoffen zoals groenten en fruit, onbewerkte granen en omega-3-vetzuren (in vette vis, lijnzaadolie, walnoot en soja olie) en minder omega-6-vetzuren juist vaatontstekingen, een risicofactor van psoriasis patiënten, verbeteren.
Zout eten en Psoriasis
Een recent onderzoek toonde een relatie tussen zout in je dieet en psoriasis. Als het zoutgehalte erg hoog is, wordt het immuunsysteem nog meer geactiveerd en kunnen de symptomen van psoriasis erger worden.
Tip: supplement, zinvol?
Er zijn enkele studies die gekeken hebben welke supplementen zinvol is om in te nemen als je psoriasis hebt. Een review artikel uit 2018 heeft het uitgezocht.
Dit zijn de supplementen die gunstig effect hebben op psoriasis.
- Zink
- Selenium
- Omega-3
Kanttekening van dr. Wu: wanneer je langdurig zink supplement slikt, dan kan koper uit je lichaam lekken. Om te voorkomen; zoek naar een gecombineerde zink met koper supplement. 2. Paranoten bevatten veel selenium, met 1-2 per dag krijg je voldoende selenium binnen. Niet meer dan 5 paranoten per dag. 3. Omega-3 uit krillolie is beter.
Andere supplement onderzoek en het gunstig effect op psoriasis zijn:
- Dunaliella bardawil – alg
- Tripterygium wilfordii
- Azadirachta indica – Neem leave
- Kurcuma – met zwarte peper voor betere opname. Niet geschikt voor mensen die een chemotherapie ondergaan.
- HESA-A
Kanttekening van dr. Wu: de bovenstaande studie groepen zijn vrij klein, bespreek het met je eigen arts.
Tip: Zorg voor een goede huid zuurgraad
Verschillende invloeden kunnen je huidzuurgraad (pH) doen schommelen. Naarmate we ouder worden, maar ook het weer, douchen, zeepgebruik stijgt de pH waarde van de huid.
Uit onderzoek is gebleken dat voor de huid de ‘ideale’ pH 4.7 is. pH Is de maat van zuurtegraad van een waterige oplossing. pH neutraal heeft een waarde van 7. Zo heeft citroen (zuur) een pH waarde van 2 en vloeibare zeep (alkalisch) een pH waarde van 10.
Hoe alkalischer de huid, hoe meer minder de integriteit, minder binding en meer schilferingen.
Een lage huid pH (rond pH 5) draagt bij aan een hydraterende werking van de huid en ook voor psoriasis.
Tip: huidverzorging ingrediënten
Zorg voor een optimale huidzuurgraad door niet te lang te douchen, bad of zeep/douche gel gebruik.
Hydrateer je huid, helpt ook tegen schilfers
Cosmetische ingredienten in huidverzorging die je verder kan helpen zijn:
- Niacinamide (vitamine B3): een observationele studie is gedaan onder 60 mensen met milde tot matig ernstige psoriasis. De onderzoekers toonde aan dat 4% Niacinamide 2 x per dag gedurende 12 weken een bevredigende resultaat gaf. Bij mannen had het beter effect dan bij vrouwen. Een mooie aanvulling voor psoriasis behandeling.
- Aloe Vera: enkele studies hebben het effect van aloe vera op psoriasis huid bestudeerd. Een prospectief gerandomiseerde studie concludeerde dat Aloe Vera sterker is dan een klasse 2 hormoon (Triamcinolon) en klinische psoriasis symptomen verminderde. Meer over hormoonzalven. Een andere placebo gecontroleerde, dubbel blinde studie suggereerde dat Aloe Vera 0.5% creme effectief in het verminderen van psoriasis ten op zichtte van een placebo.
De beste producten tegen jeuk en schilfers
Hieronder vind je enkele producten die je kunnen helpen om je huid te verzorgen.
- Alle producten hebben de ideale pH 5 zuurgraad – voor een goede huidweerstand en huidbarrière.
- Vegan, Zero Plastic inside
- Iconic Elements huidverzorging is EU Business News uitgeroepen tot de Best Holistic skincare line 2022.
Wat vinden onze klanten van onze producten
Veelgestelde vragen over psoriasis
Psoriasis veroorzaakt een rode schilferige uitslag. Het kan op uitslag lijken, dus kun je zorgen maken dat iemand anders het van je krijgt of aan anderen kunt doorgeven. Maar wees gerust: het is absoluut niet besmettelijk.
Psoriasis is een chronische huidaandoening die niet te genezen is en niet vanzelf overgaat. De aandoening schommelt echter en veel mensen kunnen jarenlang een rustige huid hebben en plots een verergering ervaren. Zorg dat je vroeg start met een behandeling om erger te voorkomen.
Een van de dermatologische psoriasis behandeling is lichttherapie, er wordt gebruikt gemaakt van een small spectrum Ultraviolet-B (UVB) stralen. UVB is effectief bij het verbeteren van matig ernstige psoriasis. De behandeling duurt ongeveer 12 weken en is 2-3 x per week. De UVB sterkte en duur wordt bij elke sessie langzaam opgevoerd.
Zonlicht bevat ook UVB stralen en kan psoriasis doen verminderen. Zorg dat je NIET verbrandt want dat is weer een trigger voor nieuwe psoriasis plekken.
Psoriasis op het behaarde hoofd veroorzaakt geen haaruitval. Ernstige psoriasis plekken op het hoofd, kunnen tot een tijdelijk haarverlies leiden.
Psoriasis capitis kunnen dikke, korstige plaques op het hoofdhuid ontwikkelen. Het haar kan verstrengeld raken met de plaques en als je het probeert te verwijderen, dan kan het haar meegaan. Ook een medische topicale behandeling kan het vastgeklit haar los raken en hierdoor fors haarverlies ervaren. Maar omdat psoriasis en behandeling geen haaruitval veroorzaken, zal je haar terug groeien.
