Huidverzorging en zwangerschap
Tijdens de zwangerschap ondergaat je lichaam grote veranderingen. Je ademt sneller, hart pompt harder en er wordt meer bloed aangemaakt. Ook ondergaat je lichaam hormonale veranderingen.
Terwijl er voor gelukkigen een onbezorgde 9 maanden met een perfecte huidglow ervaren, kan er voor sommige vrouwen maandenlange misselijkheid en vermoeidheid betekenen. Ook meer opvlamming van dermatologische aandoeningen zoals acne, droge & gevoelige huid, striae tot donkere vlekken. Vrouwen met reeds bestaande huidaandoeningen zoals eczeem, psoriasis of rosacea kunnen ook een verandering in hun klachten ervaren, beter of erger.
- Zwangerschap en huidproblemen
- Hoe behoud je een mooie huid?
- Welke ingrediënten kan je beter vermijden?
- Welke ingrediënten zijn wel geschikt?
Dr. Francis Wu over zwangerschap en huid
Hieronder legt Dr. Francis Wu kort uit over huidproblemen, zwangerschap en huidverzorging
Zwangerschap kan een verbeterende of verslechterende invloed hebben op verschillende huidziekten. Denk aan eczeem of psoriasis.
Maar ook allerlei huidafwijkingen ontstaan tijdens de zwangerschap zoals: striae (zwangerschapsstriemen), fibroompjes (skin-tag, tandvlees verdikking (gingiva hypertrofie), granuloma pyogenicum, , hyperpigmentatie in het gelaat (zwangersschapsmasker) op het lichaam, versterkte beharing, maar ook haaruitval (telogeen effluvium), spider naevi, teleangiëctasieën en spataderen.
En er zijn jeukende huidafwijkingen die specifiek en alleen maar tijdens de zwangerschap ontstaan ookwel zwangerschapsdermatose genoemd.
- Atopic Eruption of Pregnancy, het begint vroeg in de zwangerschap. Eigenlijk is het een allereerste uiting van atopisch eczeem, uitgelokt door de eerste zwangerschap. Net als bij eczeem gaat het gepaard met jeuk, droge huid, verspreid over het gehele lichaam, inclusief gelaat, handpalmen en voetzolen.
- Pruritic urticarial papules and plaques of pregnancy (afgekort “PUPPP”) Het is een intens jeukende huidaandoening die alleen optreedt tijdens de zwangerschap. Over het algemeen komt de huidziekte vooral voor bij vrouwen die hun eerste kind verwachten. PUPPP begint meestal in het derde trimester (gemiddeld 35 weken). Het wordt gekenmerkt door meerdere erythemateuze urticariële papels en plaques en soms blaasjes (polymorf beeld). Deze aandoening treft ongeveer één op de 160 zwangere vrouwen. De oorzaak is nog onbekend. De huidziekte kan worden veroorzaakt door de snelle gewichtstoename van de moeder en het ongeboren kind. Er wordt gedacht dat het snel oprekken van de buikwand tijdens de zwangerschap een lokale ontstekingsreactie kan veroorzaken. Opvallend is dat zwangere vrouwen die last hadden van PUPPP tijdens deze zwangerschap vaker bevallen van een tweeling of meerling.
- Pemphigoid gestationis is een zeldzame (1 op 50.000 zwangerschappen) autoimmuun blaarziekte. De oorzaak is niet bekend. Er zijn sterke aanwijzingen dat auto-immuniteit een belangrijke rol speelt. Om onbekende redenen maakt de moeder antistoffen aan tegen bepaalde eiwitten in de placenta, die ook lijken op epidermale eiwitten. Als gevolg hiervan is de immuunrespons gericht tegen deze eiwitten in de opperhuid, waardoor de huid over grote delen van het lichaam kan splijten. Het heeft dan ook niets met herpes te maken en is absoluut niet besmettelijk.
- Intrahepatic cholestasis of pregnancy (ookwel: late-onset pruritus gravidarum genoeemd) is jeuk veroorzaakt door ophoping van galzuren. Het ontstaat in het derde trimester en is gedefinieerd als jeuk zonder huidafwijkingen (wel krabeffecten), met of zonder geelzucht en leverenzym bloedafwijkingen.
Retinol
Sommige huidverzorgingsproducten maken gebruik van een retinol om acne en fijne lijntjes te verminderen. Retinol doet oppervlakkige huidcellen sneller exfoliëren en de collageenproductie te stimuleren om de huid te verjongen.
De hoeveelheid retinol dat wordt geabsorbeerd, is afhankelijk van de concentratie. Op basis van de Systemic Exposure Dose (SED) kun je het percentage van een cosmetisch product berekenen dat naar verwachting in de bloedbaan terechtkomt. Doordat vitamine A zuur vetoplosbaar is, kan het worden opgeslagen in je eigen vetweefsel. Iedere dag een overschot, betekent dat dit stofje zich ophoopt in jouw lichaam. Het onderzoek naar de stapeling van vitamine A zuur in het lichaam staat nog in de kinderschoenen, maar er is in mijn ogen genoeg aanleiding om dit stapeleffect te willen voorkomen.
De relatie tussen het gebruik van retinol of retinoïden, een sterkere vitamine A variant en zwangerschapsproblemen is niet direct in onderzoeken aangetoond. Onderzoeken toonde aan dat retinol via de placenta van ouder op baby kan worden overgedragen, en tot 60 keer meer tijdens het geven van borstvoeding. Ook de Nederlandse college ter beoordeling van geneesmiddelen adviseren het niet te gebruiken tijdens de zwangerschap.
Hydrochinon
Toename van pigmentvlekken in het gezicht tijdens de zwangerschappen zie ik regelmatig op het spreekuur. Een vrij effectief ingredient om de huid lichter te maken is hydrochinon.
Er is geen bewezen verband tussen ernstige aangeboren afwijkingen en hydrochinon. Maar omdat het lichaam een aanzienlijke hoeveelheid hydrochinon kan opnemen, 25 tot 35 procent, is het het beste om de tijdens de zwangerschap te beperken.
Salicylzuur
Veelal gebruikt om wratten te behandelen en acne peelings te doen. Absorptie van salicylzuur treedt 9-25% bij lokale toepassing. Het neemt toe onder occlusie en als de huid beschadigd of open is. Studies tonen wisselende conclusies over het wel of niet gebruiken van salicylzuur. Het advies is kortdurend gebruik, < 2 weken en kleine oppervlakte – maximaal 2 handpalm groot.
Zonnebrandfilter
Bescherming tegen de zon tijdens de zwangerschap is belangrijk, hiermee beperk je ook de vervelende zwangerschapsmasker (melasma).
Chemische filters zoals oxybenzone , avobenzone octocrylene en ecamsule kunnen door de huid geabsorbeerd worden en is in het bloed terug te vinden. In dierexperimentele studies kunnen deze filters hormoonverstorend werken.
Een andere Zwitserse studie onderzoek naar het gebruik van chemische zonnebrandfilters bij vrouwen die borstvoeding geven. Deze twee filters: enzacamene (ookwel 4-methylbenzylidene camphor of 4-MBC genoemd) en 3-Benzylidene Camphor is in 76,5% van de borstmelk samples terug te vinden. De resultaten komen overeen met het idee dat er transdermale passage van UV-filters hebben plaatsgevonden. Het advies van het onderzoek om de blootstelling tijdens kritieke perioden zoals zwangerschap en borstvoeding tijdelijk niet te gebruiken.
Het is een controversiële kwestie, maar sommige onderzoeken tonen aan dat die disruptors een belangrijke rol kunnen spelen in de gezondheid van de foetus en pasgeborene.
Zwangere vrouwen kunnen beter kiezen voor een fysieke minerale zonnebrandcrème met gecombineerd zinkoxide en titaniumdioxide in plaats van een chemische zonnebrandcreme. Meer over verschillen zonnefilters
Parabenen & BPA
Parabenen, een veelgebruikt conserveermiddel in cosmetica en worden gemakkelijk door de huid opgenomen. Volgens een onderzoek uit 2016 in de Journal of Chemistry is prenatale blootstelling aan bisfenol-A (BPA) en parabenen in verband gebracht met tal van zwangerschaps- en kinderproblemen, waaronder een miskraam, een laag geboortegewicht, obesitas, verminderde foetale groei en gedragsproblemen.
Meer over parabenen
Uiteraard zijn er vele andere cosmetische ingredienten die je wel mag gebruiken.
Co-enzym Q10, vrij onbekend. CoQ10 is een krachtige antioxidant die van nature in ons lichaam voorkomt, maar afneemt met de leeftijd. De antioxidant ondersteunt onze mitochondriale functie, helpt cellulaire energievorming en vecht mee tegen oxidatieve schade. Meer over Q10 en de huid
Niacinamide, ookwel vitamine B3 genoemd. Een ingredient met vele bewezen effecten op de huid. Het is een anti-oxidant, zorgt voor betere huidhydratatie, pigmentvermindering en ontstekingsreacties in de huid. Meer over Niacinamide
Verder vitamine C (tegen pigment en anti-aging effect), ceramide (hydratatie), squalane (hydratatie), hyaluronzuur (hydratatie), glycerine (hydratatie), avena sativa haver extracten (gevoelige huid) en nog vele meer.
Tips wanneer je zwanger bent
Hieronder vind je tips van Dr. Francis Wu
Tip: zwangerschapsstriemen
Ookwel stretch marks of striae genoemd. 90% Van de zwangeren komt het in meer of mindere mate voor. Het zijn langwerpige laesies die door overmatige uitrekking van het onderhuidse bindweefsel ontstaan. De collageen vezels in de lederhuid (dermis) en elastische vezel zijn gaan wijken.
Wat zijn de behandel mogelijkheden na de zwangerschap?
In de loop der jaren wordt het spontaan minder maar het verdwijnt niet volledig.
Als de roodheid op de voorgrond staat dan is een 585nm pulse-dye vaatlaser geschikt. Of long pulsed 1064 nm ND:YAG laser.
Vitamine A, zoals tretinoine (op dokters recept) kan striae in de vroege fase verminderen. Echter start hiermee na de zwangerschap en borstvoeding. Bouw het voorzichtig op omdat huidirritatie, schilferingen en branderigheid kan voorkomen.
Chemische peelings met 15-20% trichloorazijnzuur wordt weleens toegepast. Dit is een handeling onder medisch toezicht.
Kan je niet wachten dan is dermabrasie een alternatief. Dit is een methode om de bovenste huidlaag te verwijderen door het af te slijpen of schuren. De oneffenheden en striae worden minder zichtbaar.
Tip: Zwangerschapsmasker
Melasma, ook wel zwangerschapsmasker genoemd, is een pigmentstoornis die gekarakteriseerd wordt door symmetrische, gepigmenteerde maculae. Macula is latijns voor vlek.
Onder invloed van zwangerschapshormonen de pigmentcellen geactiveerd om pigment aan te maken. Wanneer deze pigmentcellen te veel en te plaatselijk pigment gaan produceren ontstaat er hyperpigmentatie. Melasma is goed te herkennen door specifieke voorkeurlocaties. Melasma komt namelijk met name voor op het voorhoofd, de wangen, de slapen, rond om de ogen en op de bovenlip. Daarnaast komen de vlekken vaak symmetrisch in het gelaat voor.
Wat kan je doen?
Stap 1: Zonbescherming.
Begin met een minerale zonbescherming die bescherming biedt tegen zowel UVA als UVB, daarnaast moet deze bescherming voorzien zijn van een hoge beschermingsfactor 30 of 50, met daarin antioxidanten. Breng deze bescherming dagelijks aan en herhaal het meerde malen per dag, dit is het allerbelangrijkst bij (gevoeligheid voor) melasma. Hiermee voorkom je dat de pigmentvlek donker wordt door zonlicht of zichtbaar licht.
Stap 2: Nachtcrème met Niacinamide
Naast de zonnebrandcrème voor overdag is het raadzaam een nachtcrème met niacinamide. Niacinamide reguleert de melanogenese neerwaarts. Dat wil zeggen dat er minder melanine wordt gevormd doordat de melanosomen transfer wordt geremd. Zo wordt voorkomen dat er een overvloed aan melanine wordt geproduceerd.
Stap 3: Eventueel combinatie van ingrediënten
In combinatie met vitamine C en E is niacinamide perfect voor het gebruik bij pigmentaties van de huid. Deze samenstelling is namelijk bewezen effectief bij te veel pigment in de huid, mits in de juiste concentratie wordt gebruikt. Zo werkt niacinamide effectief bij een percentage van 5%, vitamine E bij minstens 1% en vitamine C bij minstens 4%.
Melasma pigmentatie kan soms diep in de huid zitten en zal niet alleen door de crème zal verdwijnen. Daarnaast is Iedere huid/melasma anders en iedere huid reageert verschillend, dus laat u goed informeren bij een huidtherapeut/dermatoloog.
Tip: UV bescherming - welke bescherming?
Er zijn twee verschillende ultraviolette straling (UV) die de aardoppervlakte bereiken. Dat zijn UVA en UVB stralen.
UVA stralen zijn gedurende alle uren daglicht het hele jaar door met een relatief gelijke intensiteit aanwezig, en kunnen wolken en glas binnendringen. Deze UVA stralen vormen de grootste deel van de ultraviolette straling, dus meer dan UVB.
UVA stralen voel je niet op de huid. Deze stralen zorgen voor vrije radicaal vorming in de lederhuid waardoor je collagene en elastische vezels kapot gaan.
3 x UV(A) – Asymptomatisch (voelt het niet), Altijd aanwezig, Aging van de huid
UVB straling
UVB dringt tot in de oppervlakkige epidermis en is verantwoordelijk voor onze vitamine D productie. Dus voor een trage en langduriger bruine tint. Teveel UVB veroorzaakt roodheid, zonverbranding en op den duur ook huidveroudering en huidkanker. In tegenstelling tot UVA, dringt UVB niet door glas. UVB straling kan tot wel 1000x sterker zijn dan UVA stralen.
Bij melasma: Minerale zonbescherming SPF30 om de twee uur aanbrengen.
Tip: Zwangerschapsjeuk
Jeuk is erger dan pijn. De jeuk tijdens de zwangerschap ontstaat door de snellere groei van de borst, buik, billen dan de huid kan oprekken. Meer over jeuk
Wat kan je zelf nog doen?
- Probeer de verleiding om te krabben te weerstaan. vHet is makkelijker gezegd dan gedaan. De vicieuze jeuk cirkel die hierdoor ontstaat maakt het erger.
- Zorg dat je huid niet uitdroogt en gehydrateerd blijft. Droogheid veroorzaakt ook jeukklachten.
- Draag luchtige katoenen en losse kleding. Strak snoerende kleding veroorzaakt ook jeuk.
- Menthol crème verlicht jeukklachten. Andere kalmerende ingrediënten zijn aloe vera, panthenol, avena sativa, marshmallow root.
Als het onhoudbaar is, raadpleeg dan je huisarts of consulteer een dermatoloog of gyneacoloog.
Een zwakke hormoonzalf en bepaalde antihistaminicum (anti-hooikoorts) medicatie kan verlichting geven.
Tip: ochtendmisselijkheid meer kans op een meisje
Een interessant retrospectief studie onderzocht de relatie tussen ochtendmisselijkheid en geslacht van de foetus. 2543 Zwangeren zijn in deze studie geïncludeerd. Vrouwen die een vrouwelijke foetus droegen, in tegenstelling tot een mannelijke foetus, rapporteerden een significant hogere frequentie van ochtend misselijkheid en overgeven tijdens het eerste trimester van de zwangerschap.
Wat zijn de tips tegen ochtendmisselijkheid?
- Neem voldoende rust (vermoeidheid kan misselijkheid verergeren)
- Vermijd sterk geurende voedingsmiddelen die je misselijk maken.
- Eet iets lichts zoals een toast of een cracker voordat je uit bed komt.
- Kleine en frequente maaltijden van gewoon licht voedsel met veel koolhydraten en minder vet (zoals brood, rijst, crackers en pasta)
De beste producten tijdens de zwangerschap
Hieronder vind je enkele producten die je kunnen helpen om je huid te verzorgen.
- Alle producten hebben de ideale pH 5 zuurgraad – voor een goede huidweerstand en huidbarrière.
- Vegan, Zero Plastic inside
- Iconic Elements huidverzorging is EU Business News uitgeroepen tot de Best Holistic skincare line 2022.
Wat vinden onze klanten van onze producten
Veelgestelde vragen over zwangerschap en huid
Hydrochinon is een ingrediënt dat pigmentvlekken kan verminderen. Het gebruik van hydrochinon tijdens de zwangerschap lijkt niet geassocieerd te zijn met een verhoogd risico op ernstige misvormingen. Wel vanwege de aanzienlijke huid absorptie 30-45% is het echter het beter om de blootstelling te minimaliseren.
Er zijn twee groepen zonnebrandfilters: Minerale en synthetische filters.
Minerale filters zoals Zinkoxide en Titaniumdioxide, verstrooien grotendeels het zonlicht en kaatsen van je lichaam af.
- Voordeel. Fysische filters zijn veilig en zijn het meest geschikt voor kinderen, mensen met een gevoelige huid en zwangeren. Het werkt direct na aanbrengen op de huid.
- Nadeel. Ze kunnen een witte, doffe gloed achterlaten op het huiddeel waarop het aangebracht is.
Synthetische filters absorberen UV-A- en UV-B-straling en zetten dit vervolgens om in warmte en infrarode straling.
- Voordeel, geen witte waas na aanbrengen.
- Nadeel. Ze kunnen huidirritatie en allergische reacties veroorzaken. Ook zijn er aanwijzingen dat enkele chemische filters de huid penetreren en in je bloedbaan terecht komen.
Zwangerschapsstriemen ontstaat doordat de huid sneller uitzet, waardoor er kleine scheurtjes in de onderhuidse bindweefsel ontstaan. Zowel collageen en elastische vezels in de lederhuid gaan wijken. Je collageen in de huid aanvullen is een logische gedachte.
Smeren met collageen verrijkte crème, is op dit moment trending. Het probleem is alleen dat de molecuul grootte van het gebruikte collageen (uitgedrukt in Dalton, molecuul massa uitgedrukt in g/mol), te groot is om de huid te penetreren. Of het werkt is maar de vraag. Studies zeggen van niet. Echter kan het toegevoegde collageen wel bijdragen aan hydratatie van de huid.
