Huidreactie na tuinieren. Denk aan fytofotodermatitis!

Met handige klus en tuin tips! Met name klussen in de tuin kan huidproblemen veroorzaken. Dermatoloog Francis Wu ondervond het zelf;-)

Fenomeen: fytofotodermatitis

Is een hele mond vol en betekent fyto = plant; foto= licht; dermatitis = huidontsteking. Het is een toxische reactie van gelijktijdig zonlichtblootstelling én contact met bepaalde planten die vrij in de natuur of tuin voorkomen. Het heeft niets met een zonneallergie te maken of een verstoorde immuunstysteem.

Uva-Filter, Darmflora Dokters Van Morgen Zonneallergie Uva Stralen Uvb Stralen Zonkracht, Uva, Uvb Stralen Huidverzorging
Uva Stralen Intensiteit Gedurende Dag Fytofotodermatitis

Maar hoe zit dat precies?

Bepaalde kruiden, planten en bloemen bevatten stoffen die na contact de huid gevoeliger maakt voor zonlicht, ookwel fotosensibilisatie genoemd.  Na activatie met stoffen zoals psoralenen (furanocoumarine) en anthrachinonderivaten op de huid  met ultraviolette A (UVA) zonlicht ontstaat er op contactplaatsen een zonnebrand reactie.

UVA stralen zijn gedurende alle uren daglicht het gehele jaar door met relatief gelijke intensiteit aanwezig. UVA stralen dringen diep in de lederhuid (dermis) door en veroorzaken vrije radicaal vorming in de huid. Hierdoor kunnen naast fotosensibilisatie ook huidveroudering zoals rimpelvorming, fijne lijntjes, huidverkleuringen en zelfs huidkanker veroorzaken.

The Usual Suspects – welke planten/groenten/kruiden kunnen dit veroorzaken?

Groente/kruiden/vruchten: Anijs, Bleekselderij, Citrusvruchten (met name bergamot, lime en citroenen) Dille, Pastinaak, Peterselie, Vijg en Wortelen. Berenklauw, Boekweit, Engelwortel, Kervel, Kantbloem, St. Janskruid en Wijnruit.

Hoe herken je het?

Na initiële contact met èèn van de stoffen kunnen na enkele uren tot 48 uur meestal op handen, onderarmen, onderbenen en soms ook in het gezicht na het afvegen van zweet een scherp begrensde langwerpige roodheid,  bulten en zelfs blaren ontstaan. Het kan jeuken, branderig of pijnlijk zijn.

De dagen tot weken daarna ontstaan er eerst roestrode tot diep donkere vlekken. Deze vlekken verdwijnen langzaam na maanden tot zelfs jaren.

Xvlekken

Onderarm van Francis Wu, een dag na contact met mogelijk een berenklauw plantje.

Behandeling in verschillende fases

En dat ontstaan er blaren….hoe behandel je dat?

Als je geen last van de blaar hebt, hou de blaar dan heel, en bescherm hem met een zalfgaas en pleister.

Mocht de blaren je wel irriteren of hinderen in je beweging zoals op buigzijde van je pols, vingers, knieën, desinfecteer eerst de blaar voorzichtig met een desinfectie middel.

Knip de blaar aan de rand door, laat het vocht eruit lopen en gebruik het blaardak als wondbedekker en tenslotte bedekt het blaardak met een zalfgaas en bedek het met een pleister.

Iconic Elements Mineral Sunscreen spf 30 Face

Ongeparfumeerd, géén nanotechnologie, wel 97% beschermd tegen UV.

Laat de blaar indrogen met zinkzalf. Jeuk kun je eventueel stillen met een antihistamine pilletje (te koop bij drogist) of, indien erger, met een hormoonzalf van de huisarts.

Als er sprake is van een ontsteking is de huid lokaal rood en voelt hij warm en pijnlijk aan. Vraag dan aan de huisarts een antibioticum zalf en als het erger wordt, is het verstandig naar de dermatoloog te gaan.

Na de irritatie kunnen er pigmentvlekken ontstaan

De roestvlekken en donkere vlekken, zoals we ze noemen, zijn cosmetisch hinderlijk. Ook al kan het op den duur verdwijnen het is belangrijk is deze vlekken te beschermen tegen de zon om erger te voorkomen.

Gebruik hiervoor een zonnebrand crème met SPF30. Een minerale zonnebrandcrème werkt direct, is hypoallergeen en heeft een brede ultraviolette dekking.

Iconic Elements Spotless Day! Pigmentserum + dagcrème met natuurlijk UV-A

Spotless Day is de perfecte combinatie tegen pigmentvlekken door de zon!

Pigmentvlekken opbleken kan bijvoorbeeld met Niacinamide (vitamine B3), Vitamine A (tretinoine, retinol), Arbutine of Hydrochinon.

Handige tips

Bescherming: draag luchtige lange mouwen en lange broeken, gebruik handschoenen. Spoor de ‘usual suspects’ eerst op. Let goed op bij oogsten van bleekselderij, wortels, vijgen en kruiden. Snoeien van wijnruit, deze kunnen tot 1.2 m hoog worden, kan het sap op de huid ook huidirritatie veroorzaken.

Pas op

Bepaalde parfums en Eau de Cologne bevatten bergamot olie met daarin furanocoumarine wat in combinatie met zonlicht de huid kan irriteren.

Sommige merken hebben Furocoumarin free (FCF) parfums  waarin de fotoreactive stof eruit gehaald is. St. Janskruid crème wordt gebruikt om de huid te kalmeren en spieren te ontspannen. Deze crème kan de huid fotosensibiliseren en huid verbranden.

Iedereen een veilige lente en zomer gewenst!

Literatuur

Harshman J, Quan Y, Hsiang D. Phytophotodermatitis: Rash with many faces. Can Fam Physician. 2017;63(12):938–940.

Nu je hier bent

Soms is het onvermijdelijk en dan is een hormoonzalf nodig om een huidreactie te behandelen. Het juiste gebruik van een hormoonzalf en goede begeleiding van uw arts is het veilig en geeft het veel verbetering van klachten. 

Meer over hormoonzalven

Foto van Dr. Francis Wu

Dr. Francis Wu

Dr. Francis Wu, een vooraanstaande dermatoloog, is de drijvende kracht achter Iconic Elements. Hij heeft sinds 2004 zijn expertise ingezet om een veilige en effectieve huidverzorgingslijn te creëren, geschikt voor zowel gezonde huid als huidproblemen. Iconic Elements, opgericht in 2016, is de eerste brede skincare lijn in Nederland ontwikkeld door een dermatoloog. Als medisch specialist streeft Dr. Wu naar het bevorderen van het welzijn van mensen door hoogwaardige en effectieve huidverzorgingsproducten te bieden. De proefdiervrije en vegan producten vermijden schadelijke chemicaliën en bevatten natuurlijke ingrediënten.
Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest
WhatsApp
Iconopedia nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Schrijf je in op onze nieuwsbrief voor meer informatie over huidverzorging en exclusieve voordelen.