De term “lekkende darm” (leaky gut syndrome) verwijst naar een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand. In een gezonde darm werkt de darmwand als een selectieve barrière, die voedingsstoffen doorlaat en schadelijke stoffen buiten houdt. Bij een lekkende darm zijn de tight junctions, de verbindingen tussen darmcellen, beschadigd. Dit kan ervoor zorgen dat onverteerde voedseldeeltjes, gifstoffen en bacteriën in de bloedbaan terechtkomen, wat een immuunrespons kan veroorzaken.
De afgelopen jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor de relatie tussen een lekkende darm en huidproblemen. Wetenschappelijk onderzoek suggereert dat deze verhoogde darmdoorlaatbaarheid bijdraagt aan chronische ontstekingen en huidziekten zoals acne, psoriasis, atopische dermatitis (eczeem) en ichthyosis (visschubbenziekte). Dit verband benadrukt het belang van een gezonde darm én een intacte huidbarrière bij het beheersen van deze aandoeningen.
Een intacte huidbarrière speelt een essentiële rol in het beschermen tegen externe prikkels, terwijl een gezonde darmbarrière nodig is om systemische ontstekingen te verminderen die deze huidaandoeningen kunnen verergeren. Het begrijpen en aanpakken van beide barrières kan een cruciale stap zijn in het verbeteren van huidgezondheid.
De rol van voeding
Aan de invloed van voeding op huidaandoeningen wordt nog relatief weinig aandacht besteed in de reguliere behandeling. Toch komt er steeds meer bewijs dat voedingskeuzes een significante rol kunnen spelen bij het beheersen van huidaandoeningen zoals acne, psoriasis en atopische dermatitis. Recente studies suggereren bijvoorbeeld dat ontstekingsremmende diëten, rijk aan antioxidanten, omega-3-vetzuren en probiotica, gunstig kunnen zijn voor het verminderen van symptomen en het ondersteunen van de huidbarrière. Hoewel dit onderzoeksveld nog in ontwikkeling is, biedt het hoop voor een meer geïntegreerde aanpak waarbij voeding een belangrijke pijler vormt in de behandeling van chronische huidproblemen.
Het belang van je darmbacteriën
Een vernieuwde manier om huidgezondheid te benaderen is door te kijken naar de zogenaamde huid-darm as (skin-gut axis). Dit concept benadrukt de connectie tussen je darmgezondheid en je huid. Darmbacteriën spelen hierin een cruciale rol. Ze reageren op wat je eet en een disbalans van deze bacteriën, ook wel bekend als dysbiose, kan je immuunsysteem verstoren. Dit heeft niet alleen gevolgen voor je darmgezondheid, maar ook voor je huid.
De darm kent drie belangrijke componenten die samen de darmgezondheid bepalen:
- Darmbacteriën: Een divers ecosysteem van micro-organismen die helpen bij het verteren van voedsel en het reguleren van ontstekingen.
- De slijmlaag (mucuslaag): Deze buitenste laag beschermt de darmwand tegen schadelijke stoffen en bacteriën.
- De darmepitheel laag: Dit is de binnenste barrière van de darm, die voedingsstoffen doorlaat maar ongewenste stoffen buiten houdt.
Een verstoring in een van deze lagen kan leiden tot ontstekingsreacties die hun weerslag kunnen hebben op je huid.
Wat is een lekkende darm precies?
De term “lekkende darm” verwijst naar een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand. In een gezonde darm werken de darmcellen als een barrière die voedingsstoffen doorlaat en schadelijke stoffen buiten houdt. Bij een lekkende darm zijn de tight junctions, die de cellen bij elkaar houden, beschadigd. Dit kan ervoor zorgen dat onverteerde voedseldeeltjes, gifstoffen en bacteriën in de bloedbaan terechtkomen, wat een immuunrespons kan veroorzaken.
Mogelijke oorzaken van een lekkende darm:
- Ongezonde voeding: Overmatige consumptie van suiker, bewerkte voedingsmiddelen en alcohol.
- Stress: Chronische stress kan de darmwand verzwakken.
- Medicatie: Langdurig gebruik van antibiotica of NSAID’s (zoals ibuprofen).
- Dysbiose: Een verstoorde balans van darmbacteriën.
Nieuwe wetenschappelijke inzichten
Uit recent onderzoek blijkt dat het microbioom van de darm een sleutelrol speelt in de interactie tussen darmgezondheid en huidziekten. Een verstoring in het darmmicrobioom kan leiden tot een onbalans in het huidmicrobioom, wat huidproblemen kan verergeren.
- Pro-inflammatoire cytokines: Een lekkende darm verhoogt de productie van cytokines zoals interleukine-6 (IL-6) en tumornecrosefactor-alfa (TNF-α), die huidontstekingen kunnen bevorderen.
- Verminderde opname van essentiële voedingsstoffen: Bij een lekkende darm wordt de opname van zink, vitamine D en omega-3 vetzuren vaak verstoord, wat essentieel is voor een gezonde huid.
Maar ook hartziekte, Parkinson in relatie tot een lekkende darm
Net als bij de huidbarrière kan een verstoring van de darmbarrière optreden, leidend tot verhoogde intestinale permeabiliteit. Ontstekingen en verstoord evenwicht van verschillende darmflora (dysbiose) is allemaal geassocieerd met verstoring van de darmbarrière en is in verband gebracht met een aantal ziekten, waaronder inflammatoire darmziekte, coeliakie, fibromyalgie, hartziekten, de ziekte van Parkinson, psoriasis, acne en atopische dermatitis.
Ontstekingsremmende antigenen lekken weg
Hoewel niet volledig opgehelderd, is de gedachte dat verstoorde darmbarrièrefunctie de passage van antigenen (stofje die het afweersysteem activeert) uit de darm mogelijk maakt, en het immuunsysteem stimuleert om een ontstekingsreactie te produceren bij mensen die een aanleg hebben.
Naast een barrièrefunctie heeft de darm een gespecialiseerde taak om ook voedingsstoffen op te nemen.
Spijsvertering, hormoonproductie, ziektebescherming
Het microbioom in het darmkanaal bestaat uit een enorme gemeenschap van bacteriën die een cruciale rol spelen bij de spijsvertering, de productie van hormonen en vitamine B en K, het afremmen ziekmakende cellen, en het helpt bij het omzetten van geneesmiddelen.
Hoe geneesmiddelen bacteriën nodig hebben (of niet)
Onderzoek heeft aangetoond dat sulfasalazine, een middel om een inflammatoire darmziekte (colitis ulcerosa) te behandelen, darmbacteriën nodig heeft om het middel te activeren. Andersom, een darmbacterie Eggerthella lenta, kan een hartmedicatie digoxine inactiveren. Enterocyten voorkomen dat de darminhoud direct in het bloed terecht komen, door middel van nauwe intercellulaire verbindingen, waardoor alleen specifieke voedingsstoffen kunnen passeren terwijl andere worden geblokkeerd.
Een geheim gezondheidscentrum: je GALT
In diepe deel van de darmbarrière is een netwerk van immuuncellen, georganiseerd in een gespecialiseerde structuur genaamd “darm geassocieerd lymfoïde weefsel” of GALT. De GALT is een belangrijk orgaan dat tot 70% van de immuuncellen van het lichaam bevat en een belangrijke rol speelt bij onze immuniteit.
Hoe meet je darmgezondheid?
Hoewel de barrièrefunctie van de huid gekwantificeerd kan worden met metingen zoals transepidermaal waterverlies (TEWL), wordt de darmbarrière vaak gemeten door orale toediening van een suikermix, meestal lactulose, samen met mannitol of rhamnose. De uitscheiding van de suikers in de urine wordt onderzocht.
Als bepaalde suikers de darmwand passeren
Als er een significante darmbarrière verstoring is dan kunnen de grotere moleculen lactulose de barrière doordringen. Terwijl de kleinere moleculen (mannitol of rhamnose) transcellulair worden geabsorbeerd, onafhankelijk van de barrièrefunctie. De verhouding lactulose/mannitol of rhamnose kan berekend worden en bij een verstoorde darmbarrière neemt de ratio toe doordat er meer lactulose de barrière passeert.
Balans terugbrengen met pre- en probiotica
Een onderzoek in 1986 toonde een lactulose/ rhamnose verhouding die groter was bij kinderen met atopisch eczeem ten opzichte van een controlegroep. Behandeling met probiotica gaf een significante verbetering van de ratio.
Het nut van pre- en probiotica
Wat is prebiotica?
Prebiotica zijn een type voedingsvezel die als voedsel dient voor de goede bacteriën in je darmen. Ze worden niet verteerd door je lichaam, maar bereiken de dikke darm, waar ze worden gefermenteerd door darmbacteriën.
Wat doen ze?
- Stimuleren groei van goede bacteriën: Prebiotica ondersteunen de groei van gunstige bacteriën zoals Bifidobacterium en Lactobacillus.
- Verbeteren darmgezondheid: Ze helpen bij het versterken van de darmbarrière, verminderen ontstekingen en ondersteunen een gezonde mucuslaag.
- Indirect effect op de huid: Door een gezonde darmflora te ondersteunen, kunnen prebiotica bijdragen aan het verminderen van ontstekingsreacties die huidproblemen veroorzaken.
Voorbeelden van prebiotica in voeding:
Galacto-oligosachariden (in peulvruchten zoals bonen en linzen)
Inuline (te vinden in artisjokken, knoflook en bananen)
Fructo-oligosachariden (in uien, asperges en prei)
Probiotica
Ook probiotica wordt als positief aangeschreven (goede darmbacteriën) in een Cochrane-review in 2013. Vier onderzoeken met 1428 kinderen toonde verminderde atopische dermatitis aan na prebiotische supplementen.
In een meta-analyse van 16 studies werd aangetoond hoe gunstig probiotica waren voor mensen met gewone eczeem klachten als voor mensen met een zeer verhoogd risico op eczeem klachten.
Zoeken naar de juiste dosis
Specifiek toonde een subgroep analyse aan dat Lactobacillus en Lactobacillus met Bifidobacterium ook beschermend kunnen zijn tegen atopische dermatitis. Echter de optimale dosis, welk type bacteriën en behandelduur met probiotica is nog onduidelijk.
Wat kan je nog meer doen om een lekkende darm te verbeteren? De darmmoisturizer…
Net als een goede moisturizer voor je huid, bestaat er dan ook een darm moisturizer? Mogelijke darm moisturizers zijn gelatine tannaat of xyloglycan. De precieze werking is onduidelijk, maar men denkt dat er oppervlakkig in de darmwand een eiwit laag wordt gevormd, waardoor er een darmbarrière ontstaat. Onderzoeken naar de rol van een darm moisturizer en vermindering van eczeem is er nog niet.
FAQ
Kan een lekkende darm volledig genezen?
Hoewel het herstel van een lekkende darm tijd kost, kunnen veranderingen in dieet en levensstijl helpen om de darmwand te versterken en ontstekingen te verminderen.
Hoe weet ik of mijn huidprobleem verband houdt met een lekkende darm?
Symptomen zoals aanhoudende spijsverteringsklachten (opgeblazen gevoel, diarree, constipatie) samen met chronische huidproblemen kunnen wijzen op een verband. Raadpleeg een dermatoloog of voedingsspecialist voor verder onderzoek.
Zijn alle probiotica geschikt voor huidproblemen?
Nee, niet alle probiotica hebben hetzelfde effect. Lactobacillus rhamnosus en Bifidobacterium breve zijn specifiek onderzocht op hun voordelen voor de huid.
Tot slot: Slechte huidbarrière verhoogt doorlaatbaarheid van allergenen
Dieronderzoek heeft aangetoond dat een verzwakte huidbarrière leidt tot een verhoogde opname van allergenen, waardoor het immuunsysteem geactiveerd wordt en eczeem kan ontstaan. Het versterken van de huidbarrière met een geschikte huidverzorgingscrème helpt bewezen om eczeem beter onder controle te houden
Moisturizer voor je huid hebben we:
Sensitive Cream (Gevoelige Huidcrème): Deze crème is speciaal ontworpen om de gevoelige huid te verzachten en te hydrateren. Het bevat Avena Sativa (haverextract), dat bekend staat om zijn verzachtende eigenschappen. Het product is ideaal voor het verminderen van roodheid en het beschermen van de gevoelige huid.
Calming Cream (Kalmerende Crème): Deze crème is bedoeld voor mensen met een gevoelige huid die vatbaar is voor irritatie. Het bevat ingrediënten zoals Marshmallow Root, Ectoine en Avena Sativa om roodheid en ontstekingen te verminderen. Calming Cream biedt kalmerende en hydraterende oplossingen voor de gevoelige huid.
Natural Moisturizer Body (Natuurlijke Lichaamsvochtinbrenger): Deze bodycrème is verrijkt met natuurlijke ingrediënten en biedt uitstekende hydratatie voor het hele lichaam. Het helpt de huid soepel en gehydrateerd te houden, vooral in koudere klimaten waar droogheid een uitdaging kan zijn.
-
Sensitive Cream€29,95
-
Calming Cream€29,95
-
Natural Moisturizer Cream Body (droge huid)€34,95
Literatuur
Nu je hier bent
Rosacea is een chronische huidaandoening die over vele jaren gepaard gaat met toe en afname van ziekte symptomen. Het komt vaker voor bij mensen met een lichte huidskleur. Deze symptomen bestaan uit roodheid in het gezicht, huid ontstekingen, oogklachten en huidverdikking van de neus (in volksmond drankneus), voorhoofd of kin. Ooit beschouwd als een aandoening dat beperkt blijft tot de huid en ogen, tegenwoordig gaat rosacea dieper dan de huid. Er zijn sterke aanwijzingen dat rosacea geassocieerd is met niet huid gerelateerd huid oftewel systemische aandoeningen.
Meer over rosacea