Als dermatoloog kom je soms huidproblemen tegen die behoorlijk zorgwekkend kunnen lijken, vooral wanneer ze bij jonge kinderen voorkomen. Voor ouders kan dit erg schrikken zijn. Deze blog over impetigo, ook wel krentenbaard genoemd, is geschreven op verzoek en met toestemming van een moeder en oma, om andere ouders bewust te maken van deze aandoening.
Onlangs had een gezond 4-jarig meisje een snel groeiende blaar onder haar voet. Ze had moeite met lopen en was wat hangerig, maar had verder geen koorts of andere ziekteverschijnselen. In eerste instantie bezochten de ouders de spoedeisende hulp, waar men dacht aan een blaar door een splinter of insectsteek. Aldaar werd de blaar doorgeprikt (incisie) en ontlast. Twee dagen later ontstond opnieuw een blaar, waarvoor Fucidin-crème werd voorgeschreven, dit had een matig effect. Toen de plek bleef verergeren, werd een antibioticakuur gestart, die goed aansloeg en het meisje herstelde goed. De roze vlek onder haar voet verdwijnt de komende weken en uiteindelijk zie je er niets meer van.
Achteraf bleek dat haar tante een infectie blaar had en haar mogelijk had besmet.
Impetigo hoogste in jaren!
Het NIVEL – Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg, rapporteert wekelijks over de gezondheidsproblemen die in huisartsenpraktijken worden geregistreerd. Zij meldden dat het aantal jonge kinderen dat deze zomer met krentenbaard naar de huisarts gaat, het hoogste in jaren is.
Impetigo ontstaat wanneer bacteriën de huid binnendringen, vaak door een klein wondje, een sneetje, een insectenbeet of een andere huidbeschadiging. Het kan ook optreden op een bestaande huidafwijking zoals eczeem of waterpokken, een situatie die impetiginisatie wordt genoemd. Dit betekent dat de bacterie een bestaande aandoening infecteert, wat het probleem erger maakt. Sommige soorten van de bacterie Staphylococcus aureus maken speciale gifstoffen aan, die we ET-A en ET-B noemen.
Deze gifstoffen breken een bepaald eiwit in je huid af dat desmogleïne heet. Desmogleïne werkt als een soort lijm die huidcellen bij elkaar houdt. Als dit eiwit wordt afgebroken, laten de huidcellen los van elkaar, wat kan leiden tot blaarvorming en beschadiging van de huid, zoals je ziet bij impetigo. Soms ontstaat er een grote, met helder vocht gevulde blaar op een niet rode huid.
Stel je voor dat je een klein sneetje op je knie hebt van een val tijdens het sporten. Dit sneetje kan een ingang zijn voor bacteriën zoals Staphylococcus aureus. Binnen een paar dagen kan er een rode, vochtige plek met gele korstjes ontstaan, wat erop wijst dat je mogelijk impetigo hebt. Als deze plek verder wordt geïrriteerd door bijvoorbeeld krabben, kan de bacterie zich verder verspreiden en meer plekken veroorzaken. Als deze bacterie ook nog toxines produceert die desmogleïne afbreken, kan je zelfs blaren zien ontstaan rond de geïnfecteerde plek.
Hoe herken je impetigo?
Impetigo komt vaak voor bij kinderen tussen de 2 en 12 jaar en verschijnt meestal in het gezicht, vooral rond de neus en mond. Beschadiging of irritatie van de huid door een verkoudheid, zoals een loopneus of kwijlen, kan de infectie verergeren doordat de bacteriën makkelijker toegang krijgen tot de huid. De klassieke symptomen zijn honinggele korsten, ontvellingen, en blaren die variëren van klein tot groot met een heldere of gelige inhoud. Deze blaren kunnen snel groeien en zich uitbreiden, wat de infectie verder kan verspreiden. Hoewel impetigo meestal bij kinderen voorkomt, kunnen ook volwassenen het krijgen, zij het minder vaak, vaak na contact met geïnfecteerde kinderen, als ze een verzwakt immuunsysteem of verstoorde huid barrière hebben.
Verspreiding en preventie
Impetigo verspreidt zich gemakkelijk door direct contact, zoals via handen, gedeeld speelgoed, kleding, of handdoeken. Het naleven van goede hygiëne is essentieel om de verdere verspreiding te voorkomen. Regelmatig handen wassen, vooral na aanraking van de geïnfecteerde huid, speelt een belangrijke rol in het beperken van de infectie. Zolang de blaasjes vocht afscheiden, blijft de aandoening besmettelijk.
Moet je kind thuisblijven van school?
Vanuit epidemiologisch oogpunt is het meestal niet noodzakelijk om kinderen met impetigo thuis te houden, aangezien ze al besmettelijk zijn voordat de symptomen zich manifesteren. In de praktijk geven ouders en leerkrachten echter vaak de voorkeur aan een korte thuisblijf tijd (meestal 48 uur na de start van de behandeling) om de verdere verspreiding te beperken en andere ouders tijdig te informeren over een mogelijke uitbraak.
Dus wat ouders moeten weten over impetigo
Als er plotseling blaren van verschillende grootte op het lichaam verschijnen, die helder of gelig van kleur zijn en soms honinggele korsten aan de randen hebben, is het belangrijk om alert te zijn. Kinderen kunnen daarbij wat hangerig zijn, lichte koorts hebben, pijn ervaren of anders gaan lopen, zonder duidelijke oorzaken zoals strakke schoenen, huidverbranding of contact met tuinplanten zoals brandnetels, berenklauw, wolfsmelk of wijnruit. In zulke gevallen is het verstandig om aan impetigo te denken en eventueel een arts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.
Wil je meer lezen over huidreactie na tuinieren
Hoe behandel je impetigo
Hoewel impetigo bij gezonde kinderen vaak vanzelf geneest binnen 2-3 weken, is behandeling toch sterk aanbevolen. Een snelle behandeling helpt complicaties te voorkomen en vermindert het risico op verspreiding naar anderen.
Belangrijke tips:
- Raadpleeg de huisarts: Een arts kan de juiste diagnose stellen en de meest geschikte behandeling voorschrijven.
- Laat korstjes met rust: Probeer korstjes niet te verwijderen, omdat dit de huid kan beschadigen en de infectie kan verergeren. Laat ze vanzelf loskomen.
- Houd de huid schoon: Reinig de aangetaste huid regelmatig met milde zeep en water.
- Gebruik voorgeschreven medicatie: De huisarts zal meestal een antibiotische zalf voorschrijven, en bij ernstigere gevallen kunnen orale antibiotica nodig zijn.
Voorkomen van verspreiding:
- Knip nagels kort en houd handen schoon.
- Was beddengoed, handdoeken en kleding regelmatig op een hoge temperatuur – boven de 50 graden celcius
- Was besmette kleding en handdoeken apart.
- Bedek open wondjes met een verband.
- Laat kinderen met impetigo niet spelen met anderen totdat de infectie genezen is.
Nu je hier bent
Voetschimmel: Oorzaken, voorkomen en effectief behandelen
Voetschimmel, ook wel tinea pedis genoemd, is een veelvoorkomende schimmelinfectie die vooral de huid tussen de tenen aantast. Het leidt vaak tot symptomen zoals jeuk, roodheid en een schilferige huid, die soms ook pijnlijk kan zijn. Hoewel de aandoening meestal onschuldig is, kan het ongemak aanzienlijk zijn en komt de schimmel vaak terug.
Meer hierover weten, klik hier