Schurft, ook wel bekend als scabies, is een vervelende en besmettelijke huidaandoening die wordt veroorzaakt door de schurftmijt Sarcoptes scabiei. In deze blog gaan we dieper in op wat schurft is, hoe je het kunt herkennen, welke symptomen erbij horen en welke voorzorgsmaatregelen je kunt nemen om besmetting te voorkomen.
Wat is schurft?
Schurft en mijten: Is een aandoening die wordt veroorzaakt door een besmetting met de schurftmijt, een microscopisch kleine parasiet. Deze mijten zijn minuscuul, met een grootte van slechts 0,2 tot 0,4 millimeter, waardoor ze onzichtbaar zijn voor het blote oog. Ze behoren tot de familie Sarcoptidae en hebben de wetenschappelijke naam Sarcoptes scabiei. Deze kleine wezens hebben vier sets poten en een ovale vorm, wat hen onderscheidt van andere huidparasieten.
De levenscyclus van de schurftmijt: Het leven van een schurftmijt begint als een ei, meestal in de huid van de gastheer. Vanuit dit ei komt een larve voort, die zich ontwikkelt tot een protonymf en uiteindelijk een volwassen mijt. Het zijn deze volwassen mijten die tunnels graven in de bovenste laag van de menselijke huid. De vrouwtjesmijten graven ondiepe gangen om hun eitjes te leggen, terwijl de mannetjesmijten meestal op het huidoppervlak blijven. Eenmaal volwassen zijn schurftmijten in staat zich voort te planten en de infectie voort te zetten.
Tunnelvorming en huidirritatie: De mijten graven tunnels in de huid, die zich presenteren als kleine kronkelige lijnen op de huid. In deze tunnels leggen de vrouwtjesmijten hun eitjes. Dit graafwerk veroorzaakt mechanische irritatie en jeuk, wat leidt tot de intense symptomen die kenmerkend zijn voor schurft. Tegelijkertijd scheiden de mijten chemicaliën af die bijdragen aan allergische reacties, zoals roodheid en ontsteking van de huid.
Symptomen van schurft:
Intense Jeuk: De intense jeuk die gepaard gaat met schurft is vaak ondraaglijk en kan ernstig ongemak veroorzaken. Wat er precies gebeurt, is dat de schurftmijten zich in de bovenste laag van je huid graven om daar hun eitjes te leggen. Dit graafwerk en de daaropvolgende interactie tussen je huid en de mijten leiden tot een hevige jeuk.
De jeuk wordt veroorzaakt door sensibilisatie (een soort “allergische” reactie) op de eiwitten en ontlasting van de parasiet.Deze jeuk is vaak erger ‘s nachts, waardoor het moeilijk wordt om goed te slapen.
Huiduitslag: De huiduitslag die ontstaat als gevolg van een schurftinfectie is een belangrijk kenmerk. De kleine bultjes, puistjes of blaren kunnen lijken op kleine rode stippen op de huid, en ze hebben de neiging om in groepjes te verschijnen.
De meest voorkomende locaties voor deze huiduitslag zijn tussen de vingers, op de polsen, ellebogen, oksels, de taille, het genitale gebied en de zolen van de voeten. Deze uitslag ontwikkelt zich vaak als reactie op de mijten die onder je huid leven.
Wondjes en Krassen: Door de onweerstaanbare jeuk raken geïnfecteerde personen vaak in een vicieuze cirkel van krabben en wondvorming. Het openkrabben van de huid om verlichting te zoeken, resulteert vaak in opengekrabde plekken die kunnen bloeden. Dit verhoogt het risico op secundaire bacteriële infecties, zoals folliculitis. Folliculitis is een ontsteking van de haarzakjes die kan leiden tot puskopjes, rode bultjes en soms zelfs abcessen. Dit onderstreept de urgentie van de behandeling van schurft, aangezien de jeuk niet alleen ondraaglijk is, maar ook potentieel schadelijke complicaties met zich meebrengt.
In geval van schurft is het van vitaal belang om een arts te raadplegen zodra je symptomen waarneemt. Vroegtijdige behandeling is effectiever en kan helpen om de jeuk te verminderen en mogelijke complicaties te voorkomen. Het is ook belangrijk om te begrijpen dat schurft zeer besmettelijk is, dus snelle diagnose en behandeling kunnen ook verdere verspreiding voorkomen.
Lees meer over: Jeuk
Besmettelijkheid
Het is uitermate besmettelijk en verspreidt zich doorgaans van persoon tot persoon via direct contact van huid-op-huid. Het wordt veroorzaakt door microscopisch kleine wezens, bekend als schurftmijten, die overgedragen kunnen worden door nauw en langdurig (15 minuten of langer) lichamelijk contact of frequente, intensieve interactie. Bovendien kan besmetting optreden als men beddengoed, kleding of handdoeken deelt met een besmette persoon, aangezien de mijten enkele dagen buiten het menselijk lichaam kunnen overleven.
Samengevat: scabiësmijt kun je oplopen door:
- Minimaal 15 minuten of langer huid-huid-contact met iemand die scabiës heeft;
- Kleding gebruik van elkaar en ook handdoeken en beddengoed. Mijten blijven 3 dagen leven;
- Contact met huisdieren. Een huisdier krijgt zelf geen scabiës, maar door aaien en knuffelen kan de scabiësmijt tijdelijk in de vacht komen en hier 3 dagen overleven.
In gematigde klimaten is het aantal gevallen in de herfst en winter hoger dan in de zomer. Factoren die de kans op besmetting vergroten zijn slechte hygiëne, ondervoeding, armoede, overbevolking, dakloosheid, beperkte toegang tot gezondheidszorg, onveilige seksuele contacten, dementie, verminderde sensorische waarneming en immunodeficiëntie.
Hoe Herken Je Schurft – de snelle Inkt test!
Een eenvoudige test, de inkttest, kan worden gebruikt om mogelijke schurft vast te stellen. Volg deze stappen:
- Kies een verdacht huidgebied.
- Kleur een klein deel van de huid in met een gewone niet toxische inktstift of een huidstift
- Wacht 10 seconden.
- Veeg zachtjes met een gaasje dat in alcohol is gedrenkt over het ingekleurde gebied.
Bij een schurftinfectie zie je een karakteristieke J-hockeystick vormige lijn. De inkt vult deze tunnel en blijft zichtbaar, zelfs na het wegpoetsen van de inkt.
Waarom blijft het jeuken na een behandeling?
Na een succesvolle behandeling kunnen sommige mensen last hebben van wat bekend staat als “post-scabies jeuk”. Dit is de jeuk die aanhoudt, zelfs nadat de schurftmijten zijn gedood. Dit ongemak kan verschillende oorzaken hebben:
- Rest irritatie: Het kan voorkomen dat zelfs nadat de schurftmijten zijn uitgeschakeld, de huid geïrriteerd blijft door hun eerdere aanwezigheid en de irriterende stoffen die ze hebben achtergelaten. Dit kan resulteren in aanhoudende jeuk.
- Allergische reactie: Het immuunsysteem kan nog steeds reageren op de achtergebleven resten van de mijten en hun afvalproducten, wat kan resulteren in aanhoudende jeuk.
- Huidbeschadiging: Het krabben als gevolg van de oorspronkelijke schurftinfectie kan de huid beschadigen. Beschadigde huid kan gevoeliger zijn en vatbaarder voor jeuk, zelfs na genezing.
- Denkt ook aan huisdieren –
Het is belangrijk om beddengoed, kleding en handdoeken grondig te reinigen, omdat achtergebleven mijten en hun eieren herinfectie kunnen veroorzaken.
Deze aanhoudende jeuk kan variëren in intensiteit en kan enkele weken tot maanden aanhouden. Het is cruciaal om niet opnieuw te krabben, aangezien dit de huid verder kan beschadigen en het genezingsproces kan vertragen. In sommige gevallen kan de dermatoloog aanvullende behandelingen, zoals een hormoonzalf of anti-histaminicum (anti-hooikoorts medicatie), voorstellen om de jeuk te verlichten.
Hierbij kan Iconic Elements Calming cream je ondersteunen. Verrijkt met kalmerende natuurlijke ingrediënten zoals Marshmallow Root, Avena Sativa en Ectoine, vormt deze crème een waardevolle aanvulling op dermatologische behandelingen om post-scabies jeuk doeltreffend te verminderen en de huid weer in balans te brengen. Lees meer over: Calming cream
Voorzorgsmaatregelen en preventie:
- Persoonlijke hygiëne: Houd jezelf en je kleding schoon. Was je handen regelmatig, vooral als je in contact bent geweest met iemand met schurft.
- Vermijd huid-op-huidcontact: Vermijd nauw contact met iemand die schurft heeft.
- Wassen en Desinfecteren: Was en desinfecteer beddengoed, handdoeken en kleding grondig, vooral als ze in contact zijn geweest met een geïnfecteerde persoon.
- Behandel onmiddellijk: Als je vermoedt dat je schurft hebt, zoek dan onmiddellijk medische hulp. Het kan worden behandeld met speciale medicijnen.
- Vermijd delen: Vermijd het delen van persoonlijke items zoals kleding, handdoeken en beddengoed.
- Hier zijn enkele tips om de strijd tegen de scabiësmijt te winnen:
- Draag dagelijks schone sokken.
- Schoenen van textiel of stof kunnen de scabiësmijt bevatten. Leg deze schoenen de eerste 3 dagen apart vanaf de start van de behandeling. Draag deze schoenen mét sokken. Voor schoenen van leer is dit niet nodig.
- Stofzuig het tapijt.
- Steek lange haren op tijdens de behandeling, zowel dames als heren.
- Geef de scabiësmijt ook in kinderknuffels geen kans! U kunt de knuffels wassen, stofzuigen of 3 dagen apart leggen.
- Vergeet uw kamerjas en pantoffels niet te wassen of 3 dagen apart te leggen.
- Stofzuig in de zomer ook stoffen autostoelen als u er met blote benen/blote schouders op heeft gezeten. Gebruik géén stoomreiniger.
- Was in de winter uw sjaals, handschoenen, mutsen en oorwarmers op 60ºC, of gebruik ze 3 dagen niet na de behandeling.
- Ook stoffen hoesjes van een telefoon, laptop of iPad moeten gereinigd worden.
- Leg tweedehands kleding 3 dagen apart voordat u het draagt.
Deze tips kunnen helpen om de scabiësmijt te bestrijden en te voorkomen dat de aandoening zich verspreidt. Het is belangrijk om de behandeling van scabiës serieus te nemen en alle instructies van een arts of dermatoloog op te volgen.
Lees meer hierover: RIVM en Scabies
Schurft kan zeer ongemakkelijk zijn, maar met de juiste behandeling en voorzorgsmaatregelen is het volledig te beheren en te genezen. Bij het vermoeden, raadpleeg een arts voor een juiste diagnose en behandeling.