Ultraviolet A-stralen en huidaandoeningen: de onzichtbare bedreiging

Ultraviolet A-stralen, een component van zonlicht dat onze huid dagelijks bereikt, zijn krachtige triggers voor een reeks huidaandoeningen. Terwijl we genieten van het zonlicht, is het cruciaal om ons bewust te zijn van de potentiële risico’s die deze stralen met zich meebrengen. In deze blog gaan we dieper in de huidaandoeningen die door UVA-stralen kunnen worden uitgelokt en bespreken we hoe we onze huid effectief kunnen beschermen, met een speciale focus op de natuurlijke UVA-filter van Iconic Elements.

Hoe zit het met UVA-stralen in Nederland

In Nederland, evenals in andere landen met een gematigd klimaat, zijn UVA-stralen een constant aspect van zonlicht blootstelling doorheen het hele jaar. Door de geografische ligging (ver van de evenaar vandaan), gekenmerkt door de seizoenswisselingen en frequent bewolkte hemel, wisselt de intensiteit en aanwezigheid van UVB-stralen aanzienlijk. UVB-stralen zijn voornamelijk krachtig gedurende de zomer en op de momenten dat de zon het sterkst is, tussen 10:00 en 16:00 uur. Buiten deze tijden, en vooral in de herfst, winter, en lente, wanneer de zon lager staat, is de UVB-straling aanzienlijk zwakker.

UVA-stralen daarentegen blijven vrij consistent qua intensiteit gedurende het hele jaar en worden niet zozeer beïnvloed door het tijdstip van de dag of het seizoen. Ze zijn in staat om door wolken en glas heen te dringen, wat betekent dat je ook op bewolkte dagen of binnen (zoals in een auto of achter een raam) aan UVA-straling blootgesteld kunt worden.

• Consistente blootstelling: Aangezien de aanwezigheid van UVA-stralen het hele jaar door vrij constant is, is hun cumulatieve effect op de huid aanzienlijk, zelfs in een land met een klimaat zoals Nederland.
• Diepe penetratie: UVA-stralen dringen dieper door in de huid dan UVB-stralen, wat betekent dat ze potentieel meer schade kunnen toebrengen aan de diepere lagen van de huid.
• Bescherming het hele jaar door: Het feit dat UVA-stralen altijd een risico vormen, benadrukt de behoefte aan dagelijkse zon bescherming, zelfs tijdens de minder zonnige maanden. Dit is bijzonder belangrijk in Nederland, waar de neiging om aan zonnebrandcrème te denken buiten het zomerseizoen wellicht minder is.

Wil je meer weten over de verschillen tussen UVA, UVB en SPF

Ultraviolet A stralen en huidaandoeningen

Vroegtijdige huidveroudering

Wanneer UVA-stralen de huid binnendringen, bereiken ze de diepere lagen waar collageen en elastine zich bevinden. Collageen en elastine zijn eiwitten die onze huid stevigheid en elasticiteit geven. Je kunt ze zien als het steunende frame dat ervoor zorgt dat onze huid strak en veerkrachtig blijft.

Helaas kunnen UVA-stralen dit “frame” beschadigen. Ze veroorzaken veranderingen in de structuur van collageen en elastine, waardoor deze eiwitten afbreken en de huid haar stevigheid verliest. Dit proces wordt versneld door enzymen genaamd matrix metalloproteïnasen (MMP’s), die actiever worden onder invloed van UVA-straling en bijdragen aan de afbraak van collageen.

Zonneallergie

Zonneallergieën, veroorzaakt of verergerd door UVA-stralen, omvatten verschillende huidaandoeningen die variëren in symptomen en ernst. Hieronder worden enkele van de meest voorkomende vormen van zonneallergieën beschreven, samen met een uitleg over de biochemische processen die deze aandoeningen veroorzaken of verergeren.

Polymorfe Lichteruptie (PMLE)

PMLE is de meest voorkomende vorm van zonneallergie, gekenmerkt door jeukende of branderige uitslag die enkele uren tot dagen na blootstelling aan de zon verschijnt. De uitslag komt vooral voor op delen van de huid die niet gewend zijn aan zonlicht.

De exacte oorzaak van PMLE is niet volledig begrepen, maar onderzoek suggereert dat UVA-straling (75-90% van de gevallen) schade in huidcellen veroorzaakt, wat leidt tot de vorming van abnormale reacties die door het immuunsysteem als vreemd worden gezien. Dit triggert een allergische reactie, waarbij T-cellen geactiveerd worden en ontstekingsstoffen vrijkomen, resulterend in de kenmerkende symptomen van PMLE zoals huiduitslag en jeuk.

Actinische Prurigo

Actinische prurigo is een ernstigere vorm van zonneallergie die leidt tot chronische huiduitslag en jeuk. Het komt vaker voor bij inheemse Amerikanen en begint meestal in de kindertijd.

Net als PMLE, wordt aangenomen dat actinische prurigo wordt veroorzaakt door een immuungemedieerde reactie op door UVA en ook UVB geïnduceerde schade aan huidcellen. Dit hangt af van de genetische aanleg. Bij sommige veroorzaakt UVA deze klachten, andere alleen UVB of UVA en UVB. De aandoening wordt gekenmerkt door een verhoogde expressie van de co-stimulatoire moleculen en adhesiemoleculen, die een versterkte T-celactivatie en een daaropvolgende ontstekingsreactie bevorderen. Deze ontstekingsreactie wordt verergerd door cytokinen en chemokinen die de migratie van immuuncellen naar de huid stimuleren.

Simpel gezegd: Stel je voor dat je lichaam een geavanceerd beveiligingssysteem heeft dat bij onraad extra beveiliging inschakelt. Bij sommige aandoeningen stuurt je lichaam signalen (co-stimulatoire en adhesiemoleculen) die een team van speciale agenten (T-cellen) activeren. Deze agenten starten een ontstekingsreactie om indringers te bestrijden. Tegelijkertijd roepen ze versterkingen op (door cytokinen en chemokinen) die meer beveiliging naar de huid brengen. Dit hele proces is bedoeld om je te beschermen, maar soms kan de reactie te sterk zijn, wat leidt tot huidproblemen.

Fotoallergische contactdermatitis

Deze vorm van dermatitis ontstaat wanneer bepaalde stoffen op de huid (zoals parfums, zonnebrandmiddelen of medicijnen) reageren met UVA-straling, wat leidt tot een allergische reactie.

UVA-stralen activeren chemische stoffen op de huid, waardoor ze in allergenen veranderen. Deze allergenen worden door Langerhans-cellen (immuuncellen in de huid) opgenomen en gepresenteerd aan T-cellen, wat een specifieke immuunrespons initieert. Dit proces omvat de afgifte van ontstekingsmediatoren die de dermatitis veroorzaken.

Dus: stel je voor dat sommige chemische stoffen op je huid veranderen in stofjes waar je lichaam niet blij mee is, de zogenaamde allergenen. Speciale cellen in je huid, de Langerhans-cellen, pakken deze allergenen op en laten ze zien aan andere cellen (T-cellen) die je lichaam helpen beschermen. Dit zet een kettingreactie in gang waarbij stofjes vrijkomen die ontstekingen veroorzaken, en dit leidt tot een huidreactie die we dermatitis noemen.

Solaire urticaria

Solar urticaria, ook bekend als zonneallergie, is een zeldzame aandoening waarbij blootstelling aan zonlicht snel netelroos of galbulten veroorzaakt op de aan de zon blootgestelde huid. Deze huidreacties verschijnen meestal binnen enkele minuten na blootstelling en kunnen variëren van mild tot ernstig.

Bij solar urticaria kan UVA-straling, of soms zelfs zichtbaar licht, de afgifte van histamine en andere vasoactieve stoffen uit mestcellen activeren. Deze stoffen kunnen inderdaad vasodilatatie en verhoogde vasculaire permeabiliteit veroorzaken, wat resulteert in de vorming van netelroos. Echter, het is niet alleen UVA-straling die dit kan veroorzaken; sommige mensen met solar urticaria reageren ook op UVB of zichtbaar licht. Uit een longitudinale studie van 27 patiënten met solar urticaria bleek dat voor 44% van de patiënten het actiespectrum UVB was, voor 70% UVA, voor 89% UVA-1, voor 37% groen licht en voor 22% rood licht.

Dus voor de drie zonneallergieen, de trigger door UVA speelt een belangrijke rol.

Pigmentvlekken

UVA-stralen dringen diep door in de huid en bereiken de dermis, waar ze invloed uitoefenen op melanocyten, de cellen die verantwoordelijk zijn voor de productie van het pigment melanine. UVA-straling veroorzaakt oxidatieve stress en DNA-schade in deze cellen, wat leidt tot een verhoogde productie van melanine als beschermingsmechanisme. Deze toegenomen productie van melanine zorgt voor de ophoping van pigment in de bovenste huidlagen, wat resulteert in het ontstaan van donkere vlekken of hyperpigmentatie, vooral op gebieden die vaak blootgesteld zijn aan de zon, zoals het gezicht en de handen. Dit proces wordt verder versterkt door de activatie van specifieke signaaltransductieroutes die betrokken zijn bij de cellulaire respons op UV-straling, zoals het MAPK/ERK-pad dat de melanogenese, of pigmentproductie, stimuleert.

Huidkanker

UVA-straling is berucht vanwege haar vermogen om diep in de huid door te dringen, tot in de dermis, wat verder gaat dan de oppervlakkigere epidermis. Dit type straling kan aanzienlijke DNA-schade veroorzaken, zowel indirect via de vorming van vrije radicalen als direct. Vrije radicalen kunnen oxidatieve stress veroorzaken en schade toebrengen aan belangrijke cellulaire componenten zoals lipiden, eiwitten en DNA. Directe DNA-schade door UVA omvat de vorming van cyclobutaan pyrimidine dimers (CPD’s) en pyrimidine-pyrimidone bij fotoproducten. Deze schadelijke fotoproducten kunnen de stabiliteit van het DNA in huidcellen vestoren, wat kan leiden tot mutaties en de ontwikkeling van huidkankers zoals melanoom en plaveiselcelcarcinoom.

Helaas worden deze DNA-beschadigingen niet altijd efficiënt gerepareerd door de cellulaire herstelmechanismen, wat kan resulteren in de accumulatie van genetische schade en uiteindelijk oncogenese, of kankervorming. Het menselijk lichaam beschikt over herstelprocessen zoals nucleotide-excisie herstel om dergelijke schade te herstellen. Echter, wanneer de schade overweldigend is of het herstelmechanisme ontoereikend, kan dit bijdragen aan het ontstaan van kanker. Dit onderstreept het belang van adequate bescherming tegen UVA-straling om de huid gezond te houden en het risico op huidkanker te verminderen.

Iconic Elements en jouw huid

Bij Iconic Elements begrijpen we het belang van veilige en effectieve zonbescherming. Onze natuurlijke UVA-filter is ontwikkeld om maximale bescherming te bieden, terwijl we ook rekening houden met de gezondheid van uw huid en het milieu. Door het gebruik van onze producten kunt u genieten van de zon, terwijl u uw huid beschermt tegen de bovengenoemde aandoeningen en bijdraagt aan een gezonde, jeugdige uitstraling.

Het beschermen van uw huid tegen UVA-stralen is meer dan een dagelijkse routine; het is een investering in uw huidgezondheid en welzijn. Kies voor Iconic Elements en neem een belangrijke stap in het voorkomen van huidaandoeningen veroorzaakt door zonlicht, terwijl u geniet van de natuurlijke schoon.

Disclaimer

Voor de drie soorten zonneallergieën speelt UVA-straling een belangrijke rol als trigger, naast in mindere mate UVB-straling en zichtbaar licht. Voordat je maatregelen neemt, is het aan te raden om lichttesten te ondergaan om te bepalen welke van de drie triggers bij jou een reactie veroorzaken. Omdat alleen bescherming tegen UVA-straling mogelijk niet altijd voldoende is, is het belangrijk om dit goed te laten testen.