Waarom de EU het gebruik van retinol in cosmetica beperkt
Retinol is jarenlang gezien als het gouden ingrediënt in anti-aging huidverzorging. Ook onder de dermatologen is het een heel populair cosmetisch ingredient. Het belooft een gladdere huid, minder rimpels en een stralender teint. Maar dat krachtige effect heeft ook een keerzijde: bij verkeerd of langdurig gebruik kan retinol in cosmetica producten meer kwaad dan goed doen.
Daarom treedt vanaf 1 november 2025 een nieuwe EU-regelgeving in werking die het gebruik van retinol in cosmetica beperkt.
In dit artikel leggen we uit wat er precies verandert, waarom dat belangrijk is en wat een veilig alternatief kan zijn voor jouw huid.
Wat is retinol?
Vitamine A is een van de meest onderzochte ingrediënten in de dermatologie. Het helpt de huid sneller vernieuwen, stimuleert de aanmaak van collageen en kan fijne lijntjes, pigmentvlekken en een ongelijk huidoppervlak verminderen. Daarom is het een vaste waarde in veel anti-aging producten.
Toch vraagt vitamine A om zorgvuldig gebruik. Het is krachtig, en de huid moet eraan wennen. Te vaak of te hoog doseren kan de huidbarrière tijdelijk verzwakken, wat zich uit in droogheid, schilfering of roodheid.
Er bestaan verschillende vormen van vitamine A in cosmetica en medische producten, elk met een andere sterkte:
- Tretinoïne (retinoïnezuur) – de actieve, medische vorm, 20 tot 30 x sterker dan retinol. Het wordt direct door de huidcellen gebruikt, maar kan irritatie geven. Alleen op recept verkrijgbaar in verschillende concentraties van 0.02-0.1%.
- Retinaldehyde – een tussenstap tussen retinol en tretinoïne. Werkt sneller dan retinol, maar is beter verdraagbaar.
- Retinol – de populairste cosmetische vorm. Wordt in de huid omgezet naar retinaldehyde en daarna naar tretinoïne. Effectief, maar de omzetting maakt het milder.
- Retinyl acetaat en retinyl palmitate – de mildste esters van vitamine A. Ze zijn stabiel en zacht, maar hebben meer tijd nodig om zichtbaar resultaat te geven.
Wie start met vitamine A doet er goed aan om rustig op te bouwen: één tot twee keer per week beginnen en de frequentie langzaam verhogen.
Waarom gebruikt men retinol?
Retinol is een van de meest onderzochte en bewezen werkzame stoffen binnen de dermatologie. Het behoort tot de familie van vitamine A, een groep stoffen die diep inwerkt op de huidstructuur en celvernieuwing.
In de huid wordt retinol omgezet naar retinoïnezuur, de biologisch actieve vorm die direct invloed heeft op de fibroblasten, de cellen die collageen en elastine aanmaken. Daardoor wordt de huid steviger, gladder en veerkrachtiger.
Daarnaast versnelt retinol het afstoten van dode huidcellen in de opperhuid, wat zorgt voor een frissere en egalere teint. Pigmentvlekken en een doffe uitstraling verminderen geleidelijk doordat de huid zich sneller vernieuwt.
Om die reden wordt retinol vaak ingezet bij huidveroudering, pigmentatie door zonbeschadiging en grove huidstructuur.
Het is een krachtige werkstof die, mits goed gedoseerd en zorgvuldig opgebouwd, zichtbaar bijdraagt aan een gladdere en egalere huid.
Retinol in cosmetica wat zijn de risico’s?
Wanneer retinol in hoge concentraties of langdurig wordt gebruikt, kan het lichaam te veel vitamine A opnemen. Omdat deze vitamine vetoplosbaar is, verdwijnt ze niet via de urine, maar wordt ze opgeslagen in het vetweefsel en de lever. Zo kan zich na verloop van tijd een overschot opbouwen, vooral bij mensen die ook via voeding of supplementen veel vitamine A binnenkrijgen.
De gevolgen van hypervitaminose A kunnen zich niet alleen in de huid, maar ook in het lichaam uiten. Aanvankelijk ontstaan vaak milde huidreacties zoals roodheid, schilfering of haaruitval. Bij langdurige overbelasting kunnen klachten optreden als vermoeidheid, duizeligheid, misselijkheid of hoofdpijn, en in zeldzame gevallen leverproblemen of botontkalking (osteoporose). Tijdens de zwangerschap brengt een te hoge vitamine A-inname bovendien een verhoogd risico op aangeboren afwijkingen met zich mee.
Waarom grijpt de EU in?
Om consumenten te beschermen tegen deze mogelijke overbelasting heeft de Europese Commissie, samen met het Wetenschappelijk Comité voor Consumentenveiligheid (SCCS), de totale vitamine A-inname opnieuw beoordeeld. Daaruit blijkt dat de som van voeding, supplementen en cosmetica bij veel mensen dicht bij de bovengrens komt. Om dat te voorkomen, zijn nu duidelijke veiligheidslimieten vastgesteld voor cosmetische producten:
- 0,3 % retinol equivalent (RE) in gezichts- en handproducten
- 0,05 % retinol equivalent (RE) in bodylotions
Deze waarden zijn gebaseerd op wat veilig is bij dagelijks gebruik, ook in combinatie met andere bronnen van vitamine A.
Veel producten op de markt bevatten op dit moment 0,5%, 1% of zelfs 2,5% retinol. Vanaf 1 november 2025 mogen deze producten niet langer verkocht of toegepast worden binnen de EU. Voor bestaande voorraden geldt een beperkte overgangsperiode: Producten die voor 2025 zijn geproduceerd, mogen nog tijdelijk worden verkocht (tot de voorraad op is). Nieuwe formules moeten voldoen aan de nieuwe veiligheidsnormen.
Voor consumenten betekent dit dat de markt langzaam zal verschuiven naar mildere, huidvriendelijkere alternatief.
Bakuchiol: het veilige retinol alternatief
Bij Iconic Elements gebruiken we geen retinol, maar bakuchiol, een plantaardig ingrediënt dat in werking sterk op retinol lijkt, maar zonder de bijwerkingen. Bakuchiol stimuleert de collageen aanmaak, verfijnt de huidstructuur en helpt pigmentvlekken te verminderen. Het grote verschil: het veroorzaakt geen roodheid of schilfering en maakt de huid niet gevoeliger voor zonlicht.
Daarom is het een ideaal ingrediënt voor gevoelige huidtypen of voor dagelijks gebruik.
Meer weten over: Bakuchiol retinol alternatief
Bakuchiol: vergelijkbare werking als retinol, maar milder voor de huid
Uit onderzoek blijkt dat bakuchiol een vergelijkbaar effect kan hebben als retinol op het gebied van huidverjonging, maar met een veel betere huidtolerantie.
In een dubbelblinde studie gebruikten 44 deelnemers twaalf weken lang of 0,5% bakuchiol crème tweemaal daags, of 0,5% retinol crème eenmaal per dag. Tijdens de studie werden veranderingen in rimpel diepte, pigmentvlekken en huidreacties beoordeeld.
De resultaten waren opvallend: beide groepen lieten een duidelijke verbetering zien in rimpels en pigmentvlekken.
Het verschil zat in de bijwerkingen, de deelnemers die retinol gebruikten, rapporteerden vaker roodheid, schilfering en een branderig gevoel, terwijl de bakuchiol groep de behandeling beter verdroeg zonder significante irritatie.
Kortom: bakuchiol biedt vergelijkbare resultaten als retinol, maar met minder kans op irritatie, het is vooral interessant voor de gevoelige huid of als mild alternatief in anti-aging verzorging.
Firming Booster Serum
Ons Firming Booster Serum combineert bakuchiol met antioxidanten om de huid te verstevigen en te beschermen tegen vrije radicalen. Het serum is veilig, effectief en volledig in lijn met de nieuwe EU-regelgeving.
Het ondersteunt de natuurlijke huidbarrière, zonder roodheid of schilfering te veroorzaken, zelfs niet bij dagelijks gebruik. Daarmee biedt het een toekomstbestendige en huidvriendelijke keuze voor iedereen die zijn huid op een milde manier wil verbeteren.
Bekijk het Firming Booster Serum →
Met andere woorden
De nieuwe EU-regelgeving rond vitamine A en andere actieve stoffen betekent dat cosmetische producten strenger worden beoordeeld op veiligheid en concentratie. Dat is een goede ontwikkeling: het zorgt ervoor dat claims beter onderbouwd zijn en dat producten veilig blijven voor dagelijks gebruik, ook op de lange termijn.
Waar sommige merken hun formules nog moeten aanpassen om aan de nieuwe normen te voldoen, voldeed Iconic Elements daar al ruim voor de invoering aan. Al onze producten worden ontwikkeld met dermatologische kennis, wetenschappelijke onderbouwing en aandacht voor huidtolerantie.
Onze visie blijft helder: huidverzorging moet werken in harmonie met de huid, zonder haar uit balans te brengen.
Effectief waar het nodig is, mild waar het moet. Dat is de basis van elk Iconic Elements product.
Bronnen:
